سک ڏڻن جي فھرست
ھيٺ سک ڏڻن جي فھرست آھي جن کي سک مذھب سان تعلق رکندڙ ماڻھو ملھائيندا ۔
ڏڻ |
تاريخ | تفصيل |
---|---|---|
ماگھي | 14 جنوري | ھن ڏڻ کي ملھائڻ جو مقصد مڪتسر جنگ جي ياد ڪرڻ آھي جيڪا سکن مغلن جي خلاف وڙھي ھئي۔ |
پرڪاش اُتسَو ڏھون پاتشاھ | 31 جنوري | جيئن تہ ھن تھوار جي نالي مان ظاھر آھي، ھن تھوار کي ملھائڻ جو مقصد سکن جي ڏھين گرو گروگوبند سنگھ جي جنم جو ڏينھن ملھائڻ آھي، ھي ڏڻ سکن جي انھن چند ڏڻن مان ھڪ آھي جيڪي سڀ کان وڌيڪ ملھايا ويندا آھن۔ |
ھولہ محلہ | 17 مارچ | ھولہ محلہ سکن جو ھڪ سالايانو ڏڻ آھي جنھن ۾ ھزارين ماڻھو شرڪت ڪندا آھن۔ ھن ڏڻ جو آغاز گروگوبند سنگھ ڪيو ھو ۽ ان جو مقصد سکن کي بدني رياضتون ڪرائڻ ھو۔ سکن کجو مڃڻ آھي تہ گرو گوبند سنگھ ھن جي ذريعي معاشري جي ڪمزور ۽ دٻيل ڪچليل طبقي جي ترقي چاھي پيو۔ خوش محلہ جو جشن آنند پور صاحب ۾ ڇھن ڏينھن تائين جاري رھندو آھي۔ آنند پور سکن جو ھڪ مذھبي علائقو آھي۔ ھن موقعي تي بانگ جي لھر ۾ مست گھوڙن تي سوار نهگ، ھٿ ۾ نشان صاحب کنيون تلوارن جا ڪارناما ڏيکاري ڪري ھمت ۽ خوشي جو مظاھرو ڪندا آھن۔ جلوس ٽن ڪارن ٻڪرن جي قرباني سان شروع ٿيندو آھي۔ تيز چاقو جي ھڪ ئي وار ۾ ٻڪري جي گردن ڌڙ کان الڳ ڪري ان جو گوشت مان 'مھا پرساد' پڇائي ڪري ورھايو ويندو آھي۔ پنج پيارا جلوس جي اڳواڻي ڪندا رنگن جي برسات ڪندا آھن جلوس ۾ نهگو جي آکاڙا نانگي تلوارن جا ڪارناما نظر ايندي بولَي سو نھال جا نعرا بلند ڪندا آھن۔ آنند پور صاحب جي سجاوٽ ڪئي ويندي آھي ۽ وڏي لنگر جو اھتمام ڪيو ويندو آھي۔ چوندا آھن ته گرو گوبند سنگھ (سکن جو ڏھون گرو) خود ھن ميلي جي شروعات ڪئي ھئي۔ ھي جلوس ھماچل پرديش جي سرحد تي وھندڙ ھڪ ننڍي درياھ مرحلَي گنگا جي ڪناري تي ختم ٿيندو آھي۔ |
ويساکي | 13 اپريل |
ويساکي نالو ويشاک سان ٺھيو آھي۔ پنجاب ۽ ھرياڻہ جا ھاري سياري جي موسم جو فصل ڪٽڻ کان بعد نئين سال جي خوشي ملھائيندا آھن۔ ان ئي ڪري ويساکي پنجاب ۽ ويجھڙ جي علائقن جو سڀ کان وڏو ڏڻ آھي۔ فصل جي پچڻ جي خوشي جي علامت آھي. ان ئي ڏينھن، 13 اپريل 1699 تي ڏھين گرو گوبند سنگھ خالصہ پنٿ جو بنياد رکو ھيو۔ سک ھن ڏڻ کي اجتماعي سالگره جي طور تي ملھائيندا آھن۔ |
گرو ارجن ديو جي قتل جو ڏينھن | 16 جون |
سکن جي پنجين گرو ارجن دیو جي قتل جو ڏينھن جون ۾ ملھايو ويندو آھي، ھي مھينو ڀارت ۾ سڀ کان گرم ترين مھينو ھوندو آھي۔ سکن جي مطابق 16 جون جي مغل شھنشاھ جھانگير جي حڪم تي گرو ارجن تي تشدد ڪيو ويو ھو ۽ ان ئي ۾ ھو قتل ٿيو۔ ھڪ ھندو بينڪر چندو لال جنھن جي گرو ارجن سان دشمني ھئي،ھن 1606ع ۾ لاھور ۾ شھنشاھ جھانگير کي شڪايت جي جنھن تي جھانگير ڪارروائي جو حڪم ڏنو ھو۔ ھي ڏڻ ۾ لنگر جو اھتمام ڪيو جاتا آھي ۽ گرم موسم جي وجھه سان مختلف مشروب گردوارن ۾ ورھايا ويندا آھن۔ |
ڦاليہ پرڪاش شري گرو گرانٿ صاحب | 1 سيپٽمبر | سکن جي مطابق ھي اھو ڏينھن آھي جنھن ۾ گرو گرنٿ صاحب بطور آخری گرو انسانن کي ڏنو ويو ۽ انساني گروئن جو سلسلہ ختم ٿيو۔ |
ھندي ڇڏ ديواس(دياري) | 9 نومبر | ھي ڏينھن سک ان مناسبت سان ملھائيندا آھن تہ 1619ع ۾ ھن ڏينھن سکن جي ڇھين گرو ھرگوبند گوالير جي جيل کان بری ٿي ويو ھو۔ ۽ ھنن پاڻ سان گڏوگڏ 52 ٻين ھندوئن کي به ڇڏايو ھو۔ ھن ڏينھن سکن پنھنجي گھرن کي شمعن سان روشن ڪندا آھن ۽ ھرمندر صاحب کي سجائيندا آھن۔ ھي ڏڻ ۽ ڏياري ھڪ ڏينھن ملھايو ويندو آھي۔ |
گرو نانڪ گرپورب | 22 نومبر | ھن ڏينھن سک مت جي بانیي ۽ سکن جو پھريون گرو نانڪ ننڪانہ صاحب ۾ پيدا ٿيو ھو۔ ھر سال ھن ڏڻ کي ملھائڻ جي مناسبت سان سک گڏ ٿيندا آھن۔ ھن ڏڻ گردوارن ۾ شمعون روشن ڪيو ويندو آھي۔ ھي جشن تقريباََ ٽن ڏينھن تائين ھلندو آھي۔ ھن ڏينھن کي ملھائيندي جلوس جو انعقاد به ڪيو ويندو آھي جنھن جي قيادت پنج پيارا ۽ گرو گرنٿ جي پالڪي ڪندي آھي۔ |
گرو تيغ بھادر جي قتل جو ڏينھن | 22 نومبر | سکن جي مطابق انھن جي گرو تيغ بھادر کي ھن ڏينھن اسلام قبول نہ ڪرڻ تي مغل اڳواڻن قتل ڪيو ھو۔ گرو تيغ بھادر جي گرفتاري جو حڪم اورنگزيب عالمگير جاري ڪيو ھو۔ تيغ بھادر کي آنندپور جي ويجھو گرفتار ڪيو ويو۔ ان کان بعد آنند پور سان دھلي منتقل ۽ پوءِ دھلي کان سرھند منتقل ڪيو ويو۔ تيغ بھادر کي 1675ع گرفتار ڪیو ويو ھو ۽ پوءِ مھينن تائين جيل ۾ رھيو۔ سکن جو جو چوڻ آھي ته ھنن کي چيو ويو تہ جيڪڏھڻ تون سچو آھين ته معجزا ڏيکار جنھن تي تيغ بھادر انڪار ڪيو جنھن کان بعد تيغ بھادر کي دھلي جي چاندي چوڪ تي ڦاھي ڏني وئي۔ |
ٻيا سک ڏڻ
[سنواريو]مٿي ٻڌايل ڏڻن کان علاوه وڌيڪ ڪجهه ڏڻ (تقريباً 45) اھڙا آھن جيڪي ڪجهه مخصوص علائقن ۾ ننڍي پيماني تي ملھايا ويندا آھن۔ اھڙا تھوارن ۾ پرڪاش اتسو (ٻين اٺ گروئن جي پيدائش جا ڏينھن)، گروگڙي ديوس، جيوتي جوت ديوس (ٻين سک گروئن جي ورسي)، پتنگن جو بسنت ڏڻ جو وڊالي ڳوٺ (جتي گرو گروبند سنگھ 1595ع ۾ پيدا ٿيو ھو) جي چھراتر صاحب جي گردواري ۾ ملھايو ويندو آھي،[1] وغيره۔ سک پنھنجي تمام تھوارن ۾ گردواري ۾ جمع ٿي ڪري گرو گرنٿ صاحب جي تعظيم بجا آڻيندا آھن، گرباني ۽ ڪيرتن ٻڌندا ۽ پاٺ پڙھندا آھن۔
مقامي طور تي ڪجهه ميلا لڳندا آھن جن جي تاريخي اھميت سکن جي وڌيڪ مسلم آھي ۽ ھزارين جي تعداد ۾ سک انھن ميلن ۾ ڊوڙيا ايندا آھن۔ انھن مان ڪجهه اھم ميلا ڏنل آھن:
- فتح ڳڙھ صاحب ۾ گرو گوبند سنگھ جي ننڍي صاحبزادي جو قتل۔
- چمڪور جي جنگ ۽ گرو گوبند سنگھ جي وڏي صاحبزادي جو قتل۔
- گرو گوبند سنگھ جي چاليھ جانبازن جو قتل جيڪو مغلن جي ھڪ وڏي فوج سان مڪتسر جي جڳھ تي انتھائي بي جگري سان وڙھيا ھا، گرو گوبند سنگھ ان جي متعلق خوش خبري ڏني تہ انھن جانبازن نجات حاصل ڪري ورتي آھي۔ ھر سال سري مڪتسر صاحب ۾ ميلو ماگھي ان ئي واقعي جي ياد ۾ لڳايو ويندو آھي۔
حوالا
[سنواريو]- ↑ Johar, Surinder Singh Holy Sikh Shrines