سرنھن(وڻ)

سرنھن جا ڇوڏا

سرنھن(وڻ)
ماحولياتي تحفظ ۾ مقام
اڻجانچيل انگ اکر (IUCN 3.1)
سائنسي درجا بندي
ڪنگڊم:	ٻوٽو
(unranked):	اينجيوسپرمس
(unranked):	ايوڊيڪاٽس
(unranked):	Rosids
ترتيب:	Fabales
خاندان:	Fabaceae
نسل:	Albizia
جنس:	A. lebbeck
حياتياتي نالو
Albizia lebbeck (L.) Benth.
هم معنيٰ
Many, see text

سرِنهِن وڻ مشهور آهي. هي به ٻٻر واري اڪيشيا جي جماعت ۾ داخل ڪيو اٿن. انگريزيءَ ۾ سرِس ٽري چونس ٿا. هندستاني ماڻهو به سرس چونس ٿا. مگر جنهن کي سنڌيءَ ۾ سريس ٿا چون، سو ٻيو وڻ آهي؛ جو جبلن ۾ ٿو ٿئي ۽ اڇي ڪاٺي ٿيندي اٿس، جنهن مان لڪڻ جوڙيندا آهن. ڪي هن وڻ کي آلبزيا جي جماعت ۾ داخل ڪن ٿا. هن جا گل وڏا ڦندڻ جهڙا ساوا پيلا ٿيندا آهن. خوشبوءِ به اهڙي اٿن جو آسپاس کي واسي ڇڏيندا آهن. ڦريون به ٿينديون اٿن، جن ۾ ٻج رهندو آهي. القاهره ۾ هي وڻ تمام گهڻا ٿا ٿين.هي وڻ ٿر ۾ عام نه آهي، پر شهرن ۾ جيئن ته ڇاڇري، چيلهار ۽ مٺيءَ ۾ ڪي وڻ آهن. اُن جو ڇوڏو اڇي رنگ جو، پن ڪنڊي جي پنن جهڙا، ڇر وڏا ۽ گهاٽا ٿيندا آهن، جنهنڪري ڇانوَ لاءِ سٺو آهي. هن جو قلم لڳندو آهي، تنهنڪري ماڻهو پنهنجن گهرن، کوهن ۽ وٿاڻن تي پوکيندا آهن. اُن ۾ ڪمان وانگر ٿورو وريل چپٿريون ڦريون ٿينديون آهن، جي پچڻ بعد پيلي رنگ جون ٿينديون آهن، منجهن داڻا ٿيندا آهن.

طب

سرنھن جي وڻ کي عربي ۾ سلطان الاشجار، فارسي ۾ درخت ذڪريا، هندي ۾ سرس ۽ ٻين مقامي ٻولين ۾ ڊاڙي گڊ، اسرس ۽ سرسيون چوندا آھن. طب ۾ ان جو اثر سرد خشڪ آھي ھي وڏو وڻ ٿئي ٿو، جنهن جا پن گدامڙيءَ جي پنن جي نموني تي، پر اُنهيءَ کان ڪجهه وڏا ۽ ويڪرا ٿين ٿا. هنن جو گل اڇو ۽ خوشبودار ٿئي ٿو. هن ۾ ڦريون ٿينديون آهن. هن جا پن ۽ ڇوڏا ڪاڙهي گرڙيون ڪرائجن ته ڏندن جي سور کي لاهي، ڏندن ۽ مهارن کي مضبوط ڪن ٿا.هن جي گلن جو عرق دماغ کي خوش ڪري ٿو، رت چڱو پيدا ڪري ٿو، معدي جي ڪيڙن کي مارڻ، ڦٽن ۽ ڦرڙين کي ڇٽائڻ لاءِ مفيد آهي. هن گل جي سنگهڻ سان مٿي جي سور کي فائدو ٿيندو. هن جو ٻج ڪٽي مٿي جي سور، نزلي ۽ زڪام لاءِ ناس ڪرائجي.