بشڪيڪ

بشڪيڪ Bishkek Бишкек
گاديء وارو شھر
Kyrgyz نقل نگاري
• ISO 9	Biškek
• BGN/PCGN	Bishkek
• ALA-LC	Bishkek
فائل:Bishkek Central Mosque 02.jpg Clockwise from top: view from Bishkek south towards the Kyrgyz Ala-Too Range; Bishkek Central Mosque; Residential Area of the City; Victory Square and Bishkek City Hall
جھنڊو قومي نشان
بشڪيڪ Bishkek بشڪيڪ Bishkek Location in Kyrgyzstan
جاگرافي بيهڪ: 42°52′29″N 74°36′44″E
Country	ڪرغزستان
City	Bishkek
Founded	1825
District	Districts Birinchi May Lenin Oktyabr Sverdlov
حڪومت
• Mayor	Aibek Junushaliev
پکيڙ
• ڪل	386.0 ڪ.م2 (149.0 ميل2)
بلندي	800 ميل (2,600 ft)
آبادي (2023)
• ڪل	1,145,044

بشڪيڪ (Bishkek)، وچ ايشيائي ملڪ، ڪرغزستان جي راڄڌاني آهي. بشڪيڪ (روسي: Бишкек)، اڳ ۾ پشپڪ ۽ فرونز، ڪرغزستان جي گاديءَ جو هنڌ ۽ سڀ کان وڏو شهر آهي. بشڪيڪ پڻ چوئی (Chüy) علائقي جو انتظامي مرڪز آهي. علائقو شهر جي چوڌاري گهيرو ڪري ٿو، جيتوڻيڪ اهو شهر پاڻ علائقي جو حصو نه آهي بلڪه ڪرغزستان جي علائقي جي سطح جو يونٽ آهي. بشڪيڪ قزاقستان جي سرحد جي ويجهو واقع آهي ۽ سال 2021ع تائين ان جي آبادي 10,74,075 آهي. بشڪيڪ ڪرغزستان جو پراڻو شهر آهي؛ اهو ملڪ جو واحد شهر آهي، ۽ ملڪ جي سڀني رهاڪن جو اٽڪل 17 سيڪڙو بشڪيڪ جي ميٽروپوليٽن علائقي ۾ رهن ٿا.

ڪوڪند جي خانيت سال 1825ع ۾ پشپيڪ جو قلعو قائم ڪيو ته جيئن مقامي قافلي جي رستن کي ڪنٽرول ڪري ۽ ڪرغز قبيلن کان خراج وصول ڪري سگهجي. 4 سيپٽمبر، 1860ع تي ڪرغزن جي منظوري سان ڪرنل اپولون زيمرمان جي اڳواڻي ۾ روسي فوجون قلعي کي تباهه ڪري ڇڏيو. اڄوڪي دور ۾، قلعي جا ٽڪرا صرف جيبڪ جولو اسٽريٽ جي اتر ۾، نئين مکيه مسجد جي ويجهو ملي سگهن ٿا. هڪ روسي آبادي سال 1868ع ۾ قلعي جي ماڳ تي ان جي اصل نالي، پشپيڪ تحت قائم ڪئي وئي. اهو روسي ترڪستان ۽ ان جي سيميريچي اوبلاست جي جنرل گورنرشپ جي اندر واقع آهي. ڪارا۔ڪرغز (Kara-Kirghiz) خودمختيار اوبلاست سال 1925ع ۾ روسي ترڪستان ۾ قائم ڪيو ويو، پشپيڪ کي ان جي گاديءَ جو هنڌ بڻايو ويو. سال 1926ع ۾، سوويت يونين جي ڪميونسٽ پارٽيءَ شهر جو نالو بدلائي فرونز رکيو، بالشويڪ فوجي اڳواڻ ميخائل فرونز (1885-1925) جي نالي تي، جيڪو اتي ڄائو هو. فرونز سال 1936ع ۾ ڪرغز سوويت سوشلسٽ ريپبلڪ جو گاديءَ جو هنڌ ٿيو، سوويت يونين ۾ قومي حدبنديءَ جي آخري مرحلن دوران. سال 1991ع ۾، ڪرغز پارليامينٽ راڄڌاني جو نالو بدلائي بشڪيڪ رکيو. بشڪيڪ تقريباً 800 ميٽر (2،600 فوٽ) جي اوچائي تي واقع آهي، جيڪو ڪرغز الائو-تو رينج جي اترئين پاسي کان، ٽيان شان جبل جي حد جي هڪ توسيع آهي. اهي جبل 4،895 ميٽر (16،060 فوٽ) جي اوچائي تائين اڀرن ٿا. شهر جي اتر ۾، هڪ زرخيز ۽ آسانيء سان اڻڄاتل اسٽيپ پري اتر کان پاڙيسري قزاقستان تائين پکڙيل آهي. چوئی درياهه گهڻو ڪري علائقي کي وهائي ٿو. بشڪيڪ ترڪستان-سائبيريا ريلوي سان اسپور لائين ذريعي ڳنڍيل آهي.

بشڪيڪ وسيع بليوارڊز ۽ سنگ مرمر سان ٺهيل عوامي عمارتن جو شهر آهي، جنهن ۾ ڪيترن ئي سوويت طرز جي اپارٽمنٽ بلاڪن سان گڏ اندروني صحنن جي ڀرسان آهي. اتي پڻ هزارين ننڍا، خانگي طور تي ٺهيل گهر آهن، اڪثر ڪري شهر جي مرڪز کان ٻاهر. گهٽيون گرڊ جي نمونن جي پيروي ڪنديون آهن، جن جي ٻنهي پاسن کان گهڻو ڪري تنگ آبپاشي چينل آهن، جيڪي وڻن کي پاڻي فراهم ڪن ٿا جيڪي گرم اونهاري دوران ڇانو فراهم ڪن ٿا.

Bishkek (سانچو:Lang-ky, سانچو:IPA-ky; Russian: Бишкек), formerly Pishpek and Frunze, is the capital and largest city of Kyrgyzstan. Bishkek is also the administrative centre of the Chüy Region. The region surrounds the city, although the city itself is not part of the region but rather a region-level unit of Kyrgyzstan. Bishkek is situated near the border with Kazakhstan and has a population of 1,074,075, as of 2021. Bishkek is the primate city of Kyrgyzstan—it is the sole metropolis in the country, and about 17% of all inhabitants of the country live in Bishkek's metropolitan area.

The Khanate of Kokand established the fortress of Pishpek in 1825 to control local caravan routes and to collect tribute from Kyrgyz tribes. On 4 September 1860, with the approval of the Kyrgyz, Russian forces led by Colonel Apollon Zimmermann destroyed the fortress. In the present day, the fortress ruins can be found just north of Jibek jolu Street, near the new main mosque. A Russian settlement was established in 1868 on the site of the fortress under its original name, Pishpek. It lay within the General Governorship of Russian Turkestan and its Semirechye Oblast.

The Kara-Kirghiz Autonomous Oblast was established in 1925 in Russian Turkestan, promoting Pishpek to its capital. In 1926, the Communist Party of the Soviet Union renamed the city Frunze, after Bolshevik military leader Mikhail Frunze (1885–1925), who was born there. Frunze became the capital of the Kirghiz Soviet Socialist Republic in 1936, during the final stages of national delimitation in the Soviet Union. In 1991, the Kyrgyz parliament changed the capital's name to Bishkek.

Bishkek is situated at an altitude of about 800 ميٽر (2٬600 ft), just off the northern fringe of the Kyrgyz Ala-Too Range, an extension of the Tian Shan mountain range. These mountains rise to a height of 4٬895 ميٽر (16٬060 ft). North of the city, a fertile and gently undulating steppe extends far north into neighboring Kazakhstan. The river Chüy drains most of the area. Bishkek is connected to the Turkestan–Siberia Railway by a spur line.

Bishkek is a city of wide boulevards and marble-faced public buildings combined with numerous Soviet-style apartment blocks surrounding interior courtyards. There are also thousands of smaller, privately built houses, mostly outside the city centre. Streets follow a grid pattern, with most flanked on both sides by narrow irrigation channels, which provide water to trees which provide shade during the hot summers.

بشڪيڪ شهر جي تصوير