باب:وڻ
پورٽل جي سار سنڀال جي حالت: (فيبروري، 2025ع)
- هن پورٽل جا ذيلي صفحا هڪ ايڊيٽر طرفان چيڪ ڪيا ويا آهن ۽ ڏٺا ويا آهن ته ضرورت کان وڌيڪ نه آهن.
- مھرباني ڪري تدوين ڪرڻ وقت احتياط ڪريو، خاص ڪري جيڪڏھن خودڪار ايڊيٽنگ سافٽ ويئر استعمال ڪريو.
باب:وڻ
نباتاتيات ۾، وڻ هڪ ڊگهو ٻوٽو آهي، جنهن ۾ ڊگھو تنو، يا ٽڪنڊو، عام طور تي شاخن ۽ پنن کي سهارو ڏئي ٿو. ڪجھ استعمالن ۾ وڻ جي وصف تنگ ٿي سگھي ٿي، جنھن ۾ صرف ڪاٺيءَ وارا ٻوٽا شامل آھن جن ۾ ثانوي واڌارو ٿئي ٿو، يا ٻوٽا جيڪي لمبر (ڪاٺ) طور استعمال لائق آھن يا مخصوص اونچائي کان مٿي ٻوٽا. وڏين وصفن ۾، ڊگهي کجيون، وڻن جي فرن، ڪيلا ۽ بانس پڻ وڻ آهن.
وڻ هڪ مونوفائليٽڪ درجا بندي وارو گروپ نه آهن پر مختلف قسم جي ٻوٽن جي نسلن تي مشتمل آهن جن آزاديءَ سان هڪ ٽڪنڊي ۽ شاخن کي ترقي ڪئي آهي جيئن سج جي روشنيءَ جو مقابلو ڪرڻ لاءِ ٻين ٻوٽن جي مٿان ڇتري ٽاور ڪرڻ جو طريقو. وڻن جي اڪثريت گلن وارا يا سخت ڪاٺ وارا آهن؛ باقي، ڪيترائي جمنوسپرم (بغير گلن جي) يا نرم ڪاٺ وارا آهن. وڻ ڊگھي ڄمار لاء رھندا آھن، ڪجھ ھزارن سالن جي عمر تائين پھچندا آھن.
وڻ اٽڪل 370 ملين سال اڳ ترقي ڪيا ۽ اندازو لڳايو ويو آهي ته هن وقت دنيا ۾ ٽي ٽريلين بالغ وڻ آهن. هڪ وڻ ۾ عام طور تي ڪيتريون ئي ثانوي شاخون هونديون آهن جن کي ٿنڀي ذريعي زمين کي صاف ڪرڻ ۾ مدد ملندي آهي، جنهن ۾ عام طور تي مضبوطيءَ لاءِ ڪاٺيءَ جو ٽشو هوندو آهي ۽ وڻ جي هڪ حصي کان ٻئي حصي تائين مواد کڻڻ لاءِ ويسڪولر ٽشو هوندا آهن. اڪثر وڻن لاءِ ٿڙ کي ڇل جي پرت سان گھرايو ويندو آهي جيڪو حفاظتي رڪاوٽ جي طور تي ڪم ڪندو آهي. زمين جي هيٺان، پاڙون شاخون ۽ وڏي پيماني تي پکڙيل آهن؛ اهي وڻ کي لنگر ڏيڻ ۽ مٽي مان نمي ۽ غذائي مواد ڪڍڻ جي خدمت ڪن ٿا. زمين جي مٿان، شاخون ننڍين شاخن ۽ ڦاٽن ۾ ورهائجن ٿيون. ڦڙا عام طور تي پنن کي کڻن ٿا، جيڪي روشنيءَ واري توانائي کي قبضو ڪن ٿا ۽ ڦوٽو سنٿيسس ذريعي ان کي شگر ۾ تبديل ڪن ٿا، وڻ جي واڌ ويجهه لاءِ کاڌو مهيا ڪن ٿا. (مڪمل مضمون...)
ڄاڻاتل مواد
ٻيون ڏيکاريو
هتي داخلائون سٺيون ۽ خاص مضمونن تي مشتمل هونديون آهن، جيڪي اعليٰ ادارتي معيارن جي بنيادي سيٽ سان ملن ٿيون.
- سدابهار وڻ
- کرڻ وارا وڻ
- گلن وارا وڻ
- آبنوس
- انب جو وڻ
- بيد مشڪ
- ٽالهي
- چيل
- ڪانڪھ
- ڪاٺ
- ڪرڙ
- ڪمرنگو
- ڪونوڪارپس
- کبڙ
- کجور جو وڻ
- کرني جو وڻ
- وڻن جو عاشق
- کجور جو وڻ
- ڪمرنگو
- گدامڙي جو وڻ
- گل مور جو وڻ
- گگرال جو وڻ
- آڙو جو وڻ
- زيتون جو وڻ
- صوف جو وڻ
- نارنگي جو وڻ
- ناريل جو وڻ
- پپيتي جو وڻ
- گوندي جو وڻ
- ديودار
- قيدي وڻ
- برازيل جا ٻيلا
- جرمني جا ٻيلا
- منگو اوڪ
- وڻ جيڪو پاڻ جو مالڪ آهي
- اسپرس پيداوار ڊويزن
- ميپل شربت
- بينڪسيا ڊينٽٽا
- صنوبر جو وڻ
ڇا توهان کي خبر آهي؟
مختلف داخلائون ڏيکاريو
*... ته 2012 ۾ سيلفيلڊ، ٿيورنگيا ۾ ايسٽر انڊس جو وڻ 10,000 ايسٽر انڊس سان سجايو ويو؟
- ... ته ليونگ ولو ٿيٽر، هڪ اوپن ايئر ٿيٽر، جيڪو زنده بيد جي وڻن مان ٺهيل آهي، للانورٿول جي ڳوٺ جي ويجهو واقع آهي ۽ ڪڏهن ڪڏهن شيڪسپيئر جي ٻاهرين پرفارمنس منعقد ڪندو آهي؟ * ... ته ويلومي اسٽرنگي بارڪ (Wollemi Stringybark)، سڊني جي اتر اولهه ۾ ھڪڙو وڻ جيڪو 45 ميٽر (148 فوٽ) اونچائي تائين وڌندو آھي، سرڪاري طور تي اڻ ڄاڻايل آھي؟
- ... ته انگلينڊ جي ڪينٽ ۾ لنٽن پارڪ ۾ سال 1864ع ۾ وشال سيڪويا وڻن جو هڪ رستو آهي؟ * ... ته ايڊوارڊو ايواروآ انڊيز فانا نيشنل ريزرو (Eduardo Avaroa Andean Fauna National Reserve) ۾ ”پٿر جو وڻ“ موجود آهي؟
- ... ته ڳاڙهي رنگ جي ماکيءَ جي ميرٽل، هڪ آرائشي باغ جو جھاز، پنڪ وڻ جي ساڳي نسل مان آهي؟
- ... ته معمار ترونوبو فوجيموري جي لامون اونسن جي ٽاورن جي ڇت جي چوٽي تي صنوبر جا وڻ پوکيا ويا آهن؟
خبرن ۾
چونڊيل مضمون
ٻيو ڏيکاريو
- انب جو وڻ
- شيشم
- نيم جو وڻ
- ڪاجو جو وڻ
- ڪونوڪارپس
- کبڙ
- ڪونگر جو وڻ
- ٻيلو
- کجور جو وڻ
- کرني جو وڻ
- ناريل جو وڻ
- زقوم
- اوڪ
- يوڪلپٽس
- بونسائي وڻ
- حنظل
- ڏند ڪٿا ۾ وڻ
- پائن
- اسپرس
- بيد
- لاگنگ
- زيتون جو وڻ
- انجير جو وڻ
- بيري جو وڻ
- بادام جو وڻ
- ڪاجو جو وڻ
- جونيپر
- رٻڙ جو وڻ
- صنوبر
- شاهه بلوط
- برگد
- ميپل
- صوف جو وڻ
- ناشپاتي
- خوباني
- انب جو وڻ
- جينڪو بلوبا
- مڊگاسڪر ۾ وڻ جي غير قانوني ڪٽائي
- جينياتي طور تبديل ٿيل وڻ
- پولارڊنگ
- وڻ جي قطار
- ٻيلي جو انگ
- ٿيوڊور لوڪنس
- ماهوگني
- ديودار
- سيڊرس
- ڪاٺ جي معيشت
- کجين جي فهرست
- ٽري هائوس ماسٽر
- قديم ترين وڻن جي فهرست
- برازيل نٽ
- Krummholz
- Arecaceae
- Laricoideae
- Axel Erlandson
- Logging
- Ficus
- Sequoioideae
- Alnus rubra
- Fraxinus
- Fraxinus americana
- Eucalyptus fraxinoides
- Beech
- Populus tremuloides
- Tree-kangaroo
- Adansonia
- Vachellia erioloba
- Dracaena cinnabari
- Pando (tree)
- Arborist
- Theodore Lukens
- Paubrasilia
- Larch
- Stone pine
- Scots pine
List of palms native to the # Caribbean
- Taxus baccata
- Fab Tree Hab
- Sequoia sempervirens
- Sequoiadendron giganteum
- Pinus albicaulis
- Crataegus laevigata
- Branch collar
عام تصويرون
- ٻيلا
- وڻ
- پاڪستان جا وڻ
- ايران جي وڻن جي فهرست
- ڪيريبين جي وڻن جي فهرست
- برطانيه ۽ آئرلينڊ جي وڻن جي فهرست
- لٿوانيا جي مقامي وڻن جي فهرست
چونڊيل فهرستون
ذيلي زمرا
موضوع
- آبنوس (ڪاٺ)
- آرِيٺو
- آسرِي لئو
- آمري
- انب جو وڻ
- اڪول
- بيد مشڪ (ڪاٺ)
- جھومڪا
- ٽالهي (ڪاٺ)
- ڄارجو
- چيل (ڪاٺ)
- سرنھن
- سرو
- سنا مڪي
- سوانجھڙو
- عناب
- ليار
- مينديءَ جو وڻ
- نيم جو وڻ
- وڻن جو عاشق
- کبڙ
- ڪاجو جو وڻ
- کجور جو وڻ
- کرني جو وڻ
- کٻڙ
- ڪانڪھ
- ڪاٺ
- ڪرڙ
- ڪمرنگو
- ڪونوڪارپس
- ڪونگر جو وڻ
- گدامڙي جو وڻ
- گل مور جو وڻ
- گگرال جو وڻ
- آرڪڊ (گل)
- قرنو (گل)
- آلو بخاري جو وڻ
- آڙو جو وڻ (ميوو)
- انب جو وڻ
- انناس جو وڻ
- ترنج جو وڻ
- رام ڦل جو وڻ
- زيتون جو وڻ
- سنگتڙي جو وڻ
- سيتا ڦل جو وڻ
- صوف جو وڻ
- لوڪاٽ جو وڻ
- موسمبي جو وڻ
- نارنگي جو وڻ
- ناريل جو وڻ
- پنيالي جو وڻ
- پينوس جو وڻ
- پپيتي جو وڻ
- چڪوتري جو وڻ
- ڏاڙهون جو وڻ
- ڦڻس جو وڻ
- کٽونبڙي جو وڻ
- کڏوتري جو وڻ
- گوندي جو وڻ
- سدابهار وڻ
- کرڻ وارا وڻ
- گلن وارا وڻ
لاڳاپيل پورٽل
- باب:ٻوٽا
- باب:ماحول
- باب:ماحوليات
- باب:باغباني
- باب:زراعت
- باب:سائنس
- باب:حياتيات
- باب:نباتات
- باب:الجي
- باب:ڍنڍون
- باب:فنگس
- باب:آبستان
لاڳاپيل وڪيميڊيا
وڪيميڊيا فائونڊيشن جا هيٺيان منصوبا، هنن موضوع تي وڌيڪ مهيا ڪن ٿا:
- Commons: مفت ميڊيا جو خزانو
- Wikibooks: مفت درسي ڪتابون
- Wikidata: مفت علم جو بنياد
- Wikinews: مفت مواد جي خبرون
- Wikiquote: اقوال زرين جو مجموعو
- Wikisource: مفت مواد لائبريري
- Wikiversity: مفت سکيا جا اوزار
- Wiktionary: لغت ۽ مخزن العلوم (ٿيسارس)
وڌيڪ پورٽل
بابن کي استعمال ڪندي وڪيپيڊيا کي ڳوليو.