ايراٽو اسٿينس جي ڇاڻي

رياضي ۾ ايراٽو اسٿينس جي ڇاڻي هڪ قسم جي ٽيبل آهي جا ڪنهن به حد تائين سڀني بنيادي سگھن عددن(Prime numbers) کي ڳولڻ لاء هڪ قديم الگورٿم آهي. اهو هر هڪ پرائمز جي ملن کي مرڪب (يعني پرائم نه) جي طور تي نشان لڳڻ سان ڪري ٿو، پهرين پرائم نمبر سان شروع ٿئي ٿو، 2. ڏنل پرائم جا ملٽيپلز ان پرائم کان شروع ٿيندڙ انگن جي تسلسل طور ٺاهيا وڃن ٿا، مسلسل فرق سان. انهن جي وچ ۾ جيڪو ان سگھن عدد جي برابر آهي. هي ڇلڻ جو اهم فرق آهي آزمائشي ڊويزن کي استعمال ڪرڻ لاءِ هر اميدوار نمبر کي ترتيب وار هر پرائم ذريعي تقسيم ڪرڻ لاءِ. هڪ دفعو هر دريافت ڪيل پرائمز جا سڀ ملٽيز composites جي طور تي نشان لڳل آهن، باقي اڻ نشان ٿيل انگ پرائمز آهن.

رياضي ۾ ايراٽو اسٿينس جي ٽيبل ڪنهن به حد تائين سڀني بنيادي نمبرن کي ڳولڻ لاء هڪ قديم الگورٿم آهي. اهو هر هڪ پرائمز جي ملن کي مرڪب (يعني پرائم نه) جي طور تي نشان لڳڻ سان ڪري ٿو، پهرين پرائم نمبر سان شروع ٿئي ٿو، 2. ڏنل پرائم جا ملٽيپلز ان پرائم کان شروع ٿيندڙ انگن جي تسلسل طور ٺاهيا وڃن ٿا، مسلسل فرق سان. انهن جي وچ ۾ جيڪو ان سگھن عدد جي برابر آهي. هي ڇلڻ جو اهم فرق آهي آزمائشي ڊويزن کي استعمال ڪرڻ لاءِ هر اميدوار نمبر کي ترتيب وار هر پرائم ذريعي تقسيم ڪرڻ لاءِ. هڪ دفعو هر دريافت ڪيل پرائمز جا سڀ ملٽيز composites جي طور تي نشان لڳل آهن، باقي اڻ نشان ٿيل انگ پرائمز آهن.

ڇني بابت سڀ کان قديم حوالو (قديم يوناني: κόσκινον Ἐρατοσθένους, kóskinon Eratosthénous) گيراسا جي نيکوماچس ۾ آهي، جو ارٿميٽڪ جو تعارف، ٻين صديءَ جي شروعات ۾. CE ڪتاب جيڪو ان کي منسوب ڪري ٿو Eratosthenes of Cyrene، a 3rd cent. BCE يوناني رياضي دان، جيتوڻيڪ sieving کي بي ترتيب عددن جي بجاءِ پرائمز ذريعي بيان ڪري ٿو. پرائم نمبرن جي ھڪڙي تعداد مان ھڪڙو، اھو ھڪڙو موثر طريقو آھي جيڪو سڀني ننڍن پرائمز کي ڳولڻ لاء. اهو رياضي جي ترقي ۾ پرائمري ڳولڻ لاء استعمال ٿي سگهي ٿو.