انفرا ريڊ
انفرا ريڊ تابڪاري (انگريزي: Infrared radiation) يا (IR) جنھن کي "انفرا ريڊ روشنی" بہ چئن تا، ھڪ برقي مقناطيسي تابڪاري آھي جنھن جي روشني جون لھرون عام روشني جي لھرن کان ڊگھيون ھونديون آھن ۽ انساني اک سان ڏسي نہ سگھبيون آھن. جيتوڻيڪ ڪن حالتن ۾ 1050 نينو ميٽرن تي پلس واري ليزر مان نظر اينديون آهن.[1][2][3][4] انفرا ريڊ لھرون نظر ايندڙ شعاعي لھرن جي ڳاڙهي رنگ جي ڪناري تي 700 نينو ميٽرن کان 430 ٽيرا ھرٽز جي فريڪئنسي (ھڪ ملي ميٽر= 300 گيگا ھرٽز) وڌنديون آهن.[5] ڪمري جي گرمي ۾ شين مان نڪرندڙ حرارتي تابڪاري گھڻي ڀاڱي انفرا ريڊ ئي ھوندي آھي ڇوتہ سموري برقي مقناطيسي تابڪاري ۾ انفرا ريڊ روشن توانائي کڻندي آهي ۽ اھا ساڳي وقت روشني جي لھر ۽ ڪوانٽم ذرو يعني ڦوٽان ھوندي آھي. انفرا ريڊ تابڪاري سال 1800ع ۾ فلڪياتي ماھر سر وليم ھرشيل دريافت ڪئي. ھن شعاعي لڪيرن (انگريزي: Spectrum) ۾ نظر نہ ايندڙ تابڪاري لڌي جيڪا ٿرماميٽر تي اثر وجھڻ ۾ ڳاڙهي رنگ جي ڀيٽ ۾ گھٽ توانائي واري ھئي.[6] سج جي زمين تي پھچندڙ توانائي جو اڌ کان ٿورڙو وڌيڪ توانائي انفرا ريڊ جي صورت ۾ ھوندو آھي. جذب ٿيل ۽ ٻاھر نڪرندڙ انفرا ريڊ تابڪاري جي توازن جو زمين جي آبهوا تي تمام وڏو اثر ھوندو آھي. انفرا ريڊ تابڪاري ماليڪيولن ذريعي ان وقت ٻاھر نڪرندي ۽ جذب ٿيندي آھي جڏھن ماليڪيولن جي ڦيري واري لرزش جي حرڪت ۾ تبديلي ايندي آهي. انفرا ريڊ مالڪيولي ڊائپول واري گھڙي (moment) کي بدلائي ماليڪيولن جي لرزشي حالت کي تيز ڪندي آهي.[7] انفرا ريڊ تابڪاري جو استعمال صنعتي، سائنسي، فوجي ۽ طب ۾ ٿيندو آهي. رات جو اوندھ ۾ ڏسڻ وارن اوزارن ۾ انفرا ريڊ جو استعمال ٿيندو آهي. انفرا ريڊ فلڪياتي دوربين جنھن ۾ سينسر لڳل ھوندا آھن ۽ ان دوربين جي مدد سان خلا جي اندر ڌوڙ وارين جاين جھڙوڪ ماليڪيولي ڪڪرن ۾ شيون يا گرھ ڏسي سگھجن ٿا.[8]
حوالا
[سنواريو]- ↑ Sliney, David H.; Wangemann, Robert T.; Franks, James K.; Wolbarsht, Myron L. (1976). "Visual sensitivity of the eye to infrared laser radiation". Journal of the Optical Society of America 66 (4): 339–341. doi:. Bibcode: 1976JOSA...66..339S. "The foveal sensitivity to several near-infrared laser wavelengths was measured. It was found that the eye could respond to radiation at wavelengths at least as far as 1064 nm. A continuous 1064 nm laser source appeared red, but a 1060 nm pulsed laser source appeared green, which suggests the presence of second harmonic generation in the retina.".
- ↑ Lynch, David K.; Livingston, William Charles (2001). Color and Light in Nature (2nd ed.). Cambridge, UK: Cambridge University Press. p. 231. ISBN 978-0-521-77504-5. https://books.google.com/books?id=4Abp5FdhskAC&pg=PA231. Retrieved 12 October 2013. "Limits of the eye's overall range of sensitivity extends from about 310 to 1050 nanometers"
- ↑ Dash, Madhab Chandra; Dash, Satya Prakash (2009). Fundamentals Of Ecology 3E. Tata McGraw-Hill Education. p. 213. ISBN 978-1-259-08109-5. https://books.google.com/books?id=7mW4-us4Yg8C&pg=PA213. Retrieved 18 October 2013. "Normally the human eye responds to light rays from 390 to 760 nm. This can be extended to a range of 310 to 1,050 nm under artificial conditions."
- ↑ Saidman, Jean (15 May 1933). "Sur la visibilité de l'ultraviolet jusqu'à la longueur d'onde 3130" (French ۾). Comptes rendus de l'Académie des sciences 196: 1537–9. http://visualiseur.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k3148d.
- ↑ Liew, S. C. "Electromagnetic Waves". Centre for Remote Imaging, Sensing and Processing. حاصل ڪيل 2006-10-27.
- ↑ Michael Rowan-Robinson (2013). Night Vision: Exploring the Infrared Universe. Cambridge University Press. p. 23. ISBN 1107024765.
- ↑ Reusch, William. "Infrared Spectroscopy". Michigan State University. وقت 2007-10-27 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 2006-10-27.
- ↑ "IR Astronomy: Overview". NASA Infrared Astronomy and Processing Center. وقت 2006-12-08 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 2006-10-30.