مواد ڏانھن هلو

مايع

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
(پاڻياٺ کان چوريل)
The مائع پاڻيءَ جي گولي واري قطري جي ٺهڻ سان مٿاڇري جي ايراضي گھٽجي ٿي، جيڪا مائع ۾ مٿاڇري جي دٻاء (Surface Tension) جو قدرتي نتيجو آهي.

مايع (Liquid) مادي جي چئن بنيادي حالتن مان هڪ آهي (ٻيون جامد، گيس ۽ پلازما) ۽ اها واحد حالت آهي جنهن جو هڪ خاص حجم آهي پر ڪا به مقرر شڪل ناهي. مائع جي ڪثافت عام طور تي هڪ جامد (Solid) جي ويجهو آهي ۽ گئس جي ڀيٽ ۾ تمام گهڻو آهي. تنهن ڪري، مائع ۽ جامد ٻنهي کي ٿلهو (Condensed) مادو سڏيو ويندو آهي. ٻئي طرف، جيئن ته مائع ۽ گيس، وهڪري جي صلاحيت کي حصيداري ڪن ٿا، انهن ٻنهي کي سيال سڏيو ويندو آهي. مايع ۾ ائٽم يا ماليڪيول ھڪ ٻئي کان ڪجهه وڇوٽيء تي ھوندا آهن، جنهن ڪري اھي آساني سان چرپر ڪري سگھندا آھن.

هڪ مائع هڪ تقريبا ناقابل دٻاء سيال آهي جيڪو پنهنجي ڪنٽينر جي شڪل سان مطابقت رکي ٿو پر دٻاء کان آزاد تقريبا مسلسل حجم برقرار رکي ٿو. هڪ مائع مادي جي ننڍڙن ٿڌن ذرڙن مان ٺهيل هوندو آهي، جهڙوڪ ايٽم، جيڪي پاڻ ۾ ملندڙ بانڊن سان گڏ هوندا آهن. گئس وانگر، هڪ مائع وهڻ جي قابل آهي ۽ هڪ ڪنٽينر جي شڪل وٺي ٿو. گئس جي برعڪس، هڪ مائع ڪافي مسلسل ڪثافت کي برقرار رکي ٿو ۽ هڪ ڪنٽينر جي هر جڳهه کي ڀرڻ لاء منتشر نه ڪندو آهي.

جيتوڻيڪ مائع پاڻي ڌرتيءَ تي تمام گهڻو آهي، مادو جي اها حالت حقيقت ۾ ڄاڻايل ڪائنات ۾ سڀ کان گهٽ عام آهي، ڇاڪاڻ ته مائع موجود هجڻ لاءِ نسبتاً تنگ درجه حرارت/دٻاء رينج جي ضرورت هوندي آهي. ڪائنات ۾ سڀ کان وڌيڪ سڃاتل مادو يا ته گيس (Interstellar clouds) يا پلازما (ستارن وانگر) آهي.

مايع جو سائنسي خاڪو

حوالا

[سنواريو]