سينٽرل آفريڪن ريپبلڪ

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
سينٽرل آفريڪن ريپبلڪ

Ködörösêse tî Bêafrîka (سانگو)
République centrafricaine (فرانسیسی)
Flag of وسطي آفريڪائي جمھوريا
{{{coat_alt}}}
جھنڊو نِسبتي نشان
شُعار: '"Unité, Dignité, Travail" (French)
"اتحاد، عظمت، محنت"
ترانو: E Zingo  (سانچو:ISO 639 name sg)
La Renaissance  (French)
"بیھر عظمت"
مڪانيت  سينٽرل آفريڪن ريپبلڪ  (dark blue) – نقشو Africa  (ھلکو نیرو & dark grey) – in the African Union  (ھلکو نیرو)
مڪانيت  سينٽرل آفريڪن ريپبلڪ  (dark blue)

– نقشو Africa  (ھلکو نیرو & dark grey)
– in the African Union  (ھلکو نیرو)

جو مقاموسطي آفريڪائي جمھوريا
گادي جو هنڌ بنگوئي
4°22′N 18°35′E / 4.367°N 18.583°E / 4.367; 18.583
سڀ کان وڏو شهر بنگوئي
دفتري ٻوليون فرينچ
سانگو
نسلي گروھ بگارا عرب، بایاڪا، باندا، باڪا، فولا، گبايا، ڪیارا، ڪرش، امباڪا، منڊجا، نگبندي، سارا، ويديري، ووڊابي، يڪوما يولو، زاندي ء بیا۔
مذهب گهڻو ڪري عيسائيت، مسلمان اقليت ۾ آھن.
مقامي آبادي وچ آفريڪن
حڪومت وحداني نيم صدارتي آئيني جمهوريه
• صدر
فاسٽن-آرچينج ٽوڊيرا
• وزير اعظم
فرمن اینگريبادا
مقننه قومي اسيمبلي
آزادي
• فرانس کان
13 آگسٽ، 1960ع
• وچ آفريڪن سلطنت قائم ٿي
4 ڊسمبر، 1976ع
• جمهوريا بحال ٿي
21 سيپٽمبر، 1979ع
پکيڙ
• جملي
622٬984 km2 (240٬535 sq mi) (44th)
• پاڻي (%)
150
آبادي
• 2016 اندازو
4,594,621[1] (119th)
• 2003 مردم شماري
4,987,640[2]
•  گھاٽائي
7.1 /km2 (18.4 /sq mi) (221st)
جِي ڊي پي (مساوي قوت خريد ) 2017 لڳ ڀڳ
• ڪل
$3.454 billion[3]
• في سيڪڙو
$693[3]
جِي. ڊي. پي  (رڳو نالي ۾ ) 2017 لڳ ڀڳ
• ڪل
$2.003 billion[3]

سینٽرل آفريڪن جمھوريا (Central African Republic) یا وسطي آفريڪن جمھوريا (مختصر طور:CAR؛ سانگو: Ködörösêse tî Bêafrîka؛ فرينچ: République centrafricaine) وچ آفريڪا ۾ ھڪ زمين بند ملڪ آھي. ان جي سرحد اتر ۾ چاڊ، اتر۔اوڀر ۾ سوڊان، اوڀر ۾ ڏکڻ سوڊان، ڏکڻ ۾ ڊيموڪريٽڪ ريپبلڪ آف ڪانگو، ڏکڻ ۾ ريپبلڪ آف ڪانگو ۽ اولهه ۾ ڪيمرون سان ملن ٿيون. سینٽرل آفريڪن جمھوريا (CAR) اٽڪل 6,20,000 چورس ڪلوميٽر (2,40,000 چورس ميل) جي ايراضيءَ تي پکڙيل آهي ۽ سال 2016ع تائين ان جي آبادي لڳ ڀڳ 46 لک هئي. سال 2019 تائين، ملڪ هڪ گهرو ويڙهه جو منظر آهي، جيڪو سال 2012ع کان جاري آهي.[7]

ملڪ جو اڪثر حصو سوڊانو۔گني سوانا تي مشتمل آهي، پر ملڪ ۾ اتر ۾ هڪ ساحيلو۔سوڊاني زون ۽ ڏکڻ ۾ استوائي ٻيلن جو علائقو پڻ شامل آهي. ملڪ جو ٻه ٽيون حصو اوبانگي نديءَ جي بيسن ۾ آهي (جيڪو ڪانگو ۾ وهي ٿو)، جڏهن ته باقي ٽيون حصو چاري نديءَ ۾ آهي، جيڪو چاڊ ڍنڍ ۾ وهي ٿو.

وچ آفريڪن جمهوريا جو علائقو هزارين سالن تائين آباد ڪيو ويو آهي؛ تنهن هوندي به، ملڪ جون موجوده سرحدون فرانس طرفان قائم ڪيون ويون، جنهن 19ھین صدي جي آخر ۾ شروع ٿيندڙ ڪالوني طور ملڪ تي حڪومت ڪئي. سال 1960ع ۾ فرانس کان آزادي حاصل ڪرڻ کان پوءِ، مرڪزي آفريڪي جمهوريه تي، خودمختيار اڳواڻن (dictators) جو هڪ سلسلو، حڪمراني ڪئي، جنهن ۾ هڪ بادشاهت قائم ڪرڻ جي ناڪام ڪوشش پڻ شامل آهي.

حوالا[سنواريو]

  1. "World Population Prospects: The 2017 Revision". ESA.UN.org (custom data acquired via website). United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. حاصل ڪيل 10 September 2017. 
  2. countrymeters.info. "Live Central African Republic population (2017). Current population of Central African Republic — Countrymeters". countrymeters.info. وقت 1 June 2016 کي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 6 June 2016. 
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 "Central African Republic". International Monetary Fund. 
  4. "Gini Index". World Bank. وقت 9 February 2015 کي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 2 March 2011. 
  5. "Archived copy" (PDF). وقت 15 September 2018 کي اصل کان آرڪائيو ٿيل (PDF). حاصل ڪيل 27 September 2018. 
  6. Which side of the road do they drive on? آرڪائيو ڪيا ويا 14 April 2012 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين. Brian Lucas. August 2005. Retrieved 28 January 2009.
  7. Mudge, Lewis. "World Report 2019: Rights Trends in Central African Republic". Human Rights Watch. حاصل ڪيل 2019-05-09.