اسلام ۾ طلاق

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان

طلاق جي لفظي معنيٰ آھي ترڪ ڪري ڇڏڻ يا ڇڏي ڏيڻ، اسلامي فقہ ۾ ان جو مطلب آهي ٻن شاهدن جي موجودگيءَ ۾ شاديءَ جي قيد مان زال (منڪوحہ) کي آزاد ڪرڻ آھي، عام اصطلاحن ۾ ان مان شادي شده زندگيءَ ۾ مڙس ۽ زال جي نڪاح کي منسوخ ڪرڻ آهي.</br>

طلاق جا قسم[سنواريو]

طلاق جي حوالي سان مختلف عالمن ان جا مختلف قسم بيان ڪيا آهن. محمد اڪبر [1] موجب ان جا ڇهہ قسم آهن.

  1. طلاق بائن
  2. طلاق مغلطہ
  3. رجعي طلاق
  4. طلاق غيرموثر
  5. مؤثر طلاق
  6. طلاق مغلطہ ڪبيرہ

شيعن جي مطابق طلاق[سنواريو]

طلاق کي شيعن ۾ تمام شرمناڪ عمل سمجهيو وڃي ٿو. ان جا قسم ڪجهہ مختلف آھن. شيعن ۾ طلاق جا ڪيترائي ڀاڱا آهن.[حوالو گهربل]</link>[ حوالہ گهربل ]

طلاق جو بيان[سنواريو]

رجعي طلاق اها آهي جنهن ۾ عدت ٿيندي آھي


۽ عدت دوران مڙس پنھنجي طلاق کي رد ڪري سگهي ٿو.

طلاق جا شرط[سنواريو]

  • طلاق ڏيڻ لاءِ ٻن عادل ماڻهن جي سامهون طلاق جو حڪم جاري ڪجي.
  • طلاق فقط عربي زبان ۾ ڏئي سگهجي ٿي.
  • طلاق فقط لفظ ”طلاق“ سان ڏئي سگهجي ٿي.
  • اختيار ۽ نيت سان پنھنجي فيصلي سان طلاق ڏي.
  • عورت کي پاڪائيءَ جي حالت ۾ طلاق ڏيو.
  • عورت سان ان پاڪي ۾ ھمبستري نہ ڪئي ھجي.[حوالو گهربل]</link>[ حوالہ گهربل ]

پھرين تقسيم[سنواريو]

  • رجعي طلاق

جيون ساٿي کي جيون ساٿي ھجڻ مان ختم ڪرڻ جو نالو طلاق آهي. ۽ ڇو تہ طلاق هڪ تمام ڏکيو معاملو آهي. تنھن ڪري طلاق احتياط ۽ آرام سان ٿيڻ گهرجي. عرش الاهي پاڪدامن عورت جي طلاق تي ڏڪي ٿو. ۽ الله تعاليٰ جي نظر ۾ حلال ڪمن ۾ طلاق کان وڌيڪ ڪا بہ وڌيڪ ناگوار ڪم نہ

آهي جڏته مڙس ۽ زال جي تفاقصاکي کي هرگز درست نٿو ڪري سگهجي. ۽ جيڪڏهن جدا ٿيڻ کان سواءِ ٻيو ڪو متبادہ نه هجہ ته طلاق ضروري ٿي ٿيپوي. ۽ خاص ڪري جڏهن عورتھپنهنجي جدائيءَ جي جائز خواهش رکي ٿيہ ته مڙس جو طلاق ڏيڻ تي راضہ نه ٿيڻ عورت لاءِ وڏو ظلم ۽ وڏي مصيبت آي. [2]

  • طلاق بائن ۾ مڙس وٽ طلاق جو ڪو بہ جواز نہ آهي. ان جا ڪيترائي روپ آهن.

حوالا[سنواريو]

زمرہ:Short description matches Wikidata زمرہ:طلاق زمرہ:خانداني قانون

قرآني اصول[سنواريو]

قرآن جي مطابق، شادي جو مقصد مستقل ھجڻ آھي، جيئن ان جي خصوصيت کي "مضبوط بانڊ" جي طور تي ظاھر ڪيو ويو آھي،جيون ساٿين جي وچ ۾ تعلق مثالي طور تي پيار تي ٻڌل ھجڻ گهرجي ( سانچو:Qref ) ۽ ٻنهي ساٿين بابت اھم فيصلا گڏيل رضامندي سان ٿيڻ گهرجن.[1] جڏهن ازدواجي ھم آھنگي حاصل نہ ٿي سگهي، قرآن جيون ساٿين کي اجازت ڏئي ٿو تہ ھو نڪاح کي ختم ڪن، جيتوڻيڪ اهو فيصلو آسانيءَ سان نہ ورتو وڃي، ۽ زالن جي خاندانن کي چيو ويو آهي تہ ھو مصالحت جي ڪوشش لاءِ ٽياڪار مقرر ڪري مداخلت ڪن. [1] قرآن مجيد عدت جو عرصو بہ مقرر ڪري ٿو تہ جيئن جلدي طلاق کي ھٿي نہ ملي.[1] حيض واري عورت لاءِ، طلاق پوري ٿيڻ کان اڳ عدت جو عرصو طي ٿيل آھي، بطور ٽي ماهواريون. غير حيض واري عورتن لاءِ، جن ۾ حيض کان پوءِ جون عورتون ۽ حيض کان اڳ واريون ڇوڪريون شامل آهن، انتظار جو عرصو ٽي مھينا آهي. اھو ان لاءِ آھي تہ مڙس کي پنھنجي فيصلي تي ٻيھر غور ڪرڻ جو وقت ڏنو وڃي.[1] ان کان علاوه، ھڪڙو ماڻھو جيڪو پنھنجي زال سان جنسي جماع نہ ڪرڻ جو واعدو ڪري ٿو، جيڪو خود بخود طلاق جو سبب بڻجندو، پنھنجي حلف کي ٽوڙڻ لاءِ چار مھينن جي مدت جي اجازت آھي. [1]

قرآن طلاق جي عمل جي صنفي ناانصافي کي ڪافي حد تائين سڌاريو جيڪو اسلام کان اڳ عربن ۾ موجود هو، جيتوڻيڪ ڪي پدرشاهي عنصر بچيا ۽ ٻيا اڳتي هلي صدين دوران ترقي پذير ٿيا.[2] اسلام کان اڳ، عربن جي وچ ۾ طلاق غير لکت واري رواجي قانون جي ذريعي ٿيندي ھئي، جيڪا علائقي ۽ قبيلي جي لحاظ کان مختلف هوندي هئي، ۽ ان جي تعميل ۾ شامل ماڻهن ۽ گروهن جي اختيار تي منحصر هوندو هو. ان نظام ۾، عورتون خاص طور تي ڪمزور ھيون.[3] نڪاح ۽ طلاق جي قرآني ضابطن سڀني مسلمانن لاءِ مقرر ڪيل ضابطا مھيا ڪيا، جيڪي خدائي اختيار جي حمايت سان ۽ ڪميونٽي طرفان نافذ ڪيا ويا.[3] شروعاتي اسلامي سڌارن ۾ زال کي طلاق ڏيڻ جو اختيار ڏيڻ، زال جي ملڪيت تي مڙس جي دعويٰ کي ختم ڪرڻ، بغير ڪنھن مجبوري جي طلاق جي مذمت، مڙس پاران ڪيل بي وفائي جي بي بنياد دعوائن کي مجرم قرار ڏيڻ، ۽ مڙس جي مالي ذميدارين جو ادارو شامل آهي. سندس طلاق ٿيل زال ڏانھن. [2] اسلام کان اڳ واري زماني ۾، مرد پنھنجين زالن کي ”لِمبو“ جي حالت ۾ رکندا هئا، انھن کي مسلسل رد ڪندي ۽ پنھنجي مرضي سان واپس وٺي ويندا هئا. قرآن مجيد جي ترديد جو تعداد ٽن تائين محدود ڪري ڇڏيو، جنھن کان پوءِ مڙس پنھنجي زال کي واپس وٺي نہ ٿو سگهي جيستائين هوءَ پھريان ٻي ڪنھن سان شادي نہ ڪري.[4] ان کان علاوه، اسلام کان اڳ ڪنوار جي دولت (مھر)، جيڪا گهوٽ طرفان ڪنوار جي خاندان کي ادا ڪئي ويندي هئي، هڪ مھر ۾ تبديل ٿي وئي، جيڪا زال جي ملڪيت بڻجي وئي، جيتوڻيڪ ڪن عالمن جو خيال آهي تہ گهٽ ۾ گهٽ ڪجهہ مهر حصو ڪنوار کي ڏيڻ جو رواج اسلام جي اچڻ کان ٿورو اڳ شروع ٿيو.[3] [5]

طلاق جو موضوع قرآن مجيد جي چئن مختلف سورتن ۾ بيان ڪيو ويو آھي، جن ۾ عام اصول 2:231 ۾ بيان ٿيل آهي:[2]

If you divorce women, and they reach their appointed term, hold them back in amity or let them go in amity. Do not hold them back out of malice, to be vindictive. Whoever does this does himself injustice.

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named EoQ-279
  2. 2.0 2.1 2.2 "Divorce. Legal Foundations". The Oxford Encyclopedia of Islam and Women. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-976446-4. وقت 2017-02-04 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 2017-02-03. 
  3. 3.0 3.1 3.2 "Marriage and divorce". Encyclopaedia of the Qurʾān. Brill. صفحا. 280–281. 
  4. "Divorce. Historical Practice". The Oxford Encyclopedia of Islam and Women. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-976446-4. وقت 2017-02-04 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. 
  5. O. Spies. "Mahr." Encyclopaedia of Islam, Second Edition. Edited by: P. Bearman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel, W.P. Heinrichs. Vol. 6, pp. 78–79.