خوجا: جي ورجائن ۾ تفاوت
Intisar Ali (بحث | ڀاڱيداريون) سنوار جو تَتُ ڪونهي ٽيگَ: موبائل سنوار موبائل ويب سنوار وڌيل موبائل سنوار |
KaleemBot (بحث | ڀاڱيداريون) م خودڪار: اضافو زمرا +ترتيب (14.9 core): + زمرو:پاڪستان جا سماجي گروهه+زمرو:سنڌ جا معاشرتي گروه |
||
سِٽَ 1: | سِٽَ 1: | ||
'''خوجا''' يا '''کوجا''': {{ٻيا نالا|انگريزي= ''' Khoja '''}} خوجو لفظ خواجه جي بگڙيل شڪل آهي ۽ معنیٰ اٿس ''مالڪ'' يا ''اعلیٰ شخص''<ref name=" |
'''خوجا''' يا '''کوجا''': {{ٻيا نالا|انگريزي= ''' Khoja '''}} خوجو لفظ خواجه جي بگڙيل شڪل آهي ۽ معنیٰ اٿس ''مالڪ'' يا ''اعلیٰ شخص''<ref name=" گزيٽيئر"> [ سنڌ گزيٽيئر، جلد پھريون، مصنف: ڊاڪٽر ايڇ ٽي سورلي، سال 2016ع سنڌي ادبي بورڊ، صفحو:246,0247] </ref>.ھو اصل ھندو لوھاڻا ھئا، جي پوءِ پندرھين عيسوي صديءَ ۾ [[مسلمان]] ٿيا ۽ اسماعيلي شيعا فرقي ۾ آيا، جنھن فرقي ۾ بورا به آيا<ref name = "قليچ "/>. |
||
==نصيري |
== نصيري خوجه == |
||
سنه 1430ع ۾ پير صدرالدين نصيري فرقي جو ۽ اسماعيلي شيعن مان، سنڌ ۽ گجرات ۾ آيو ۽ مريد ڪرڻ لڳو<ref name = " قليچ "/>. برھمڻن پنڊتن جي مدد سان مذھب کي ھندو رنگ ڏنو، جنھنڪري گھڻا لوھاڻا سندس مريد ٿيا ۽ انھن کي ھن خواجن جو نالو ڏنو. انھيءَ فرقي جو باني حسن صباح ھو، جو تاريخ ۾ مشھور ٿي گذريو آھي<ref name = " |
سنه 1430ع ۾ پير صدرالدين نصيري فرقي جو ۽ اسماعيلي شيعن مان، سنڌ ۽ گجرات ۾ آيو ۽ مريد ڪرڻ لڳو<ref name = " قليچ "/>. برھمڻن پنڊتن جي مدد سان مذھب کي ھندو رنگ ڏنو، جنھنڪري گھڻا لوھاڻا سندس مريد ٿيا ۽ انھن کي ھن خواجن جو نالو ڏنو. انھيءَ فرقي جو باني حسن صباح ھو، جو تاريخ ۾ مشھور ٿي گذريو آھي<ref name = " قليچ"/>. ھو پنھنجي امام جو وڏو داعي يا مشنري ھو، ۽ انھن امامن جي اولاد مان آغا حسن علي ھو، جنھن کي آغا خان ٿا چون. اُھو سنه 1842ع ۾ ايران مان سنڌ ۾ آيو ۽ خواجن جو پير ٿيو<ref name = " قليچ "/>. انھيءَ مذھب موجب ھندن جي ديوتا وشنؤ جا نَو اوتار شمار ڪري ڏھون اوتار حضرت عليءَ کي ڳڻيندا آھن. ھو شيعا آھن ۽ پھريان ڇھ امام مڃيندا آھن ۽ پوءِ چوٽيھ ٻيا امام شمار ڪري اچي آغا خان تي بيھندا آھن، جو سندن ھاڻوڪو امام آھي<ref name = " قليچ "/>. قرآن ۽ نماز نه پڙھندا آھن. پير صدرالدين جي جوڙيل پوٿي پڙھندا آھن<ref name = "قليچ "/>. ھو ڏاڙھي ڪوڙائيندا آھن ۽ مُڇيون وڏيون رکائيندا آھن<ref name = " قليچ "/>. ورثو شريعت موجب نه وٺندا آھن، پر ھندو قاعدي موجب ورھائيندا آھن<ref name = " قليچ"/>. |
||
==خوجن جا فرقا== |
== خوجن جا فرقا == |
||
خواجن جا ٻه فرقا آھن: ھڪڙا پڙائي، جي محرم ۾ پِڙُ ڪندا آھن ۽ ٻين شيعن سان شامل آھن ۽ جي آغا خان جي برخلاف آھن ۽ گھڻا انھيءَ جي حڪم مان نڪتل آھن؛ ۽ ٻيا پنجي ڀائي، |
خواجن جا ٻه فرقا آھن: ھڪڙا پڙائي، جي محرم ۾ پِڙُ ڪندا آھن ۽ ٻين شيعن سان شامل آھن ۽ جي آغا خان جي برخلاف آھن ۽ گھڻا انھيءَ جي حڪم مان نڪتل آھن؛ ۽ ٻيا پنجي ڀائي، جي آغا خان جي فرمان ھيٺ آھن ۽ انھيءَ کي زڪواة ڏيندا آھن<ref name = " قليچ "/>. اُھي ڏينھن ۾ ٽي ڀيرا نماز پڙھندا آھن يا عبادت ڪندا آھن، پر مسلمانڪي ۽ ھندڪي گڏيل ٻوليءَ ۾<ref name = " قليچ "/>. انھن جي بزرگ کي مکي سڏيندا آھن ۽ سندن عالمن کي ڀڳت. ھنن وٽ مسجد ڪانھي_ مسجدن جي بدران جماعت خانا اٿن<ref name = " قليچ "/>. اھي ٻئي فرقا پاڻ ۾ شاديون ڪندا آھن<ref name = " قليچ "/>. طھور ننڍي ھوندي ڪندا آھن<ref name = " قليچ "/>. پڙائي شيعا ڏاڙھي رکائيندا آھن ۽ ٻين اثنا عشري شيعن يا امياميه مذھب وانگي نماز ۽ قرآن پڙھندا آھن، مگر ورثو اڃا به ھندو ڌرم موجب وراھيندا آھن<ref name = " قليچ "/>. اُنھن جو قبرستان به ڌار آھي، جو ٻيا ھنن جي مخالف آھن<ref name=" قليچ" |
||
> [ قديم سنڌ -ان جا مشهور شهر ۽ ماڻهو. مصنف: مرزا قليچ بيگ. ايڊيشن: چوٿون 1999ع. ڇپائيندڙ: سنڌي ادبي بورڊ ڄام شورو] |
> [ قديم سنڌ -ان جا مشهور شهر ۽ ماڻهو. مصنف: مرزا قليچ بيگ. ايڊيشن: چوٿون 1999ع. ڇپائيندڙ: سنڌي ادبي بورڊ ڄام شورو] </ref>. |
||
== حوالا == |
== حوالا == |
||
{{حوالا}} |
{{حوالا}} |
||
[[زمرو:پاڪستان جا سماجي گروهه]] |
|||
[[زمرو:پاڪستان ۾ نسلي گروهه]] |
[[زمرو:پاڪستان ۾ نسلي گروهه]] |
||
[[زمرو:سنڌ جا معاشرتي گروه]] |
ورجاءُ بمطابق 12:34, 8 جُولاءِ 2021ع
خوجا يا کوجا: (انگريزي: Khoja ) خوجو لفظ خواجه جي بگڙيل شڪل آهي ۽ معنیٰ اٿس مالڪ يا اعلیٰ شخص[1].ھو اصل ھندو لوھاڻا ھئا، جي پوءِ پندرھين عيسوي صديءَ ۾ مسلمان ٿيا ۽ اسماعيلي شيعا فرقي ۾ آيا، جنھن فرقي ۾ بورا به آيا[2].
نصيري خوجه
سنه 1430ع ۾ پير صدرالدين نصيري فرقي جو ۽ اسماعيلي شيعن مان، سنڌ ۽ گجرات ۾ آيو ۽ مريد ڪرڻ لڳو[2]. برھمڻن پنڊتن جي مدد سان مذھب کي ھندو رنگ ڏنو، جنھنڪري گھڻا لوھاڻا سندس مريد ٿيا ۽ انھن کي ھن خواجن جو نالو ڏنو. انھيءَ فرقي جو باني حسن صباح ھو، جو تاريخ ۾ مشھور ٿي گذريو آھي[2]. ھو پنھنجي امام جو وڏو داعي يا مشنري ھو، ۽ انھن امامن جي اولاد مان آغا حسن علي ھو، جنھن کي آغا خان ٿا چون. اُھو سنه 1842ع ۾ ايران مان سنڌ ۾ آيو ۽ خواجن جو پير ٿيو[2]. انھيءَ مذھب موجب ھندن جي ديوتا وشنؤ جا نَو اوتار شمار ڪري ڏھون اوتار حضرت عليءَ کي ڳڻيندا آھن. ھو شيعا آھن ۽ پھريان ڇھ امام مڃيندا آھن ۽ پوءِ چوٽيھ ٻيا امام شمار ڪري اچي آغا خان تي بيھندا آھن، جو سندن ھاڻوڪو امام آھي[2]. قرآن ۽ نماز نه پڙھندا آھن. پير صدرالدين جي جوڙيل پوٿي پڙھندا آھن[2]. ھو ڏاڙھي ڪوڙائيندا آھن ۽ مُڇيون وڏيون رکائيندا آھن[2]. ورثو شريعت موجب نه وٺندا آھن، پر ھندو قاعدي موجب ورھائيندا آھن[2].
خوجن جا فرقا
خواجن جا ٻه فرقا آھن: ھڪڙا پڙائي، جي محرم ۾ پِڙُ ڪندا آھن ۽ ٻين شيعن سان شامل آھن ۽ جي آغا خان جي برخلاف آھن ۽ گھڻا انھيءَ جي حڪم مان نڪتل آھن؛ ۽ ٻيا پنجي ڀائي، جي آغا خان جي فرمان ھيٺ آھن ۽ انھيءَ کي زڪواة ڏيندا آھن[2]. اُھي ڏينھن ۾ ٽي ڀيرا نماز پڙھندا آھن يا عبادت ڪندا آھن، پر مسلمانڪي ۽ ھندڪي گڏيل ٻوليءَ ۾[2]. انھن جي بزرگ کي مکي سڏيندا آھن ۽ سندن عالمن کي ڀڳت. ھنن وٽ مسجد ڪانھي_ مسجدن جي بدران جماعت خانا اٿن[2]. اھي ٻئي فرقا پاڻ ۾ شاديون ڪندا آھن[2]. طھور ننڍي ھوندي ڪندا آھن[2]. پڙائي شيعا ڏاڙھي رکائيندا آھن ۽ ٻين اثنا عشري شيعن يا امياميه مذھب وانگي نماز ۽ قرآن پڙھندا آھن، مگر ورثو اڃا به ھندو ڌرم موجب وراھيندا آھن[2]. اُنھن جو قبرستان به ڌار آھي، جو ٻيا ھنن جي مخالف آھن[2].