انڊروميڊا ڪهڪشان

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
سلجھائپ صفحن جي لاءِ معاونت نظر ھيٺ مضمون فلڪيات تي آهي. ٻين استعمال جي لاءِ ڪهڪشان ڏسو.
انڊروميڊا ڪهڪشان

انڊروميڊا ڪهڪشان سيٽلائيٽ ڪهڪشان سان ايم 32، (وچ کان کاٻي پاسي مٿان) گيليڪٽڪ مرڪز ۽ ايم 110(مرڪز کان کاٻي پاسي ھيٺان ڪهڪشان)
Observation data (J2000 epoch)
اچار /ænˈdrɒm[unsupported input]də/
ستارن جي جھرمٽ Andromeda
ساڄي چڙھائي 00ڪ 42م 44.3س[1]
لاٿ +41° 16′ 9″[1]
ڳاڙهي شفٽ z = −0.001001
(minus sign
indicates blueshift)[1]
ريڊيئل رفتار −301 ± 1 km/s[2]
ڪائناتي فاصلو 2.54 ± 0.11 Mly
(778 ± 33 kpc)[2][3][4][5][6][lower-alpha 1]
ظاھري وڏائي  (V) 3.44[7][8]
Absolute magnitude (V) −21.5[lower-alpha 2][4]
Characteristics
Type SA(s)b[1]
Mass 1.5±0.5×1012 سانچو:Solar mass[9] سانچو:Solar mass
ستارن جو تعداد ~1 trillion (1012)[11]
ماپ ~220 kly (diameter)[10]
ظاھري ماپ  (V) 3.167° × 1°[1]
Other designations
M31, NGC 224, UGC 454, PGC 2557, 2C 56 (Core),[1] CGCG 535-17, MCG +07-02-016, IRAS 00400+4059, 2MASX J00424433+4116074, GC 116, h 50, Bode 3, Flamsteed 58, Hevelius 32, Ha 3.3, IRC +40013
پڻ ڏسو: ڪهڪشان، ڪهڪشائن جي فهرست

انڊروميڊا ڪهڪشان (Andromeda Galaxy) کي M31 جي نالي سان به سڃاتو وڃي ٿو. ھي ڏاڍي دلچسپ ڪھڪشان آھي. هي ڪھڪشان اسان جي مِلڪي وي يا کرائين واٽ کان 25،000،00 نوري ورهين جي پند تي آھي. اسان جي ڪھڪشان جي سڀني کان ويجھي ۾ ويجھي گليڪسي انڊروميڊا ئي آھي . انڊروميڊا اسان جي لوڪل گروپ آف گليڪسي ۾ سڀني کان وڏي ۾ وڏيي ڪھڪشان آھي.

انڊروميڊا ڪھڪشان 2،20،000 نوري ورهين جي پنڌ تي پکڙيل آھي. جڏھن ته اسان جي ھي کيرائين واٽ ڪھڪشان 1،80،000 نوري ورهين جي پنڌ تي پکڙيل آھي.

انڊروميڊا ڪھڪشان جي پھرين ڳولھا 1612ع ۾ جرمن اسٽرانومر Simon Marius سائمن ميريئس ڪئي هئي. 1764ع ۾ چارلس ميسيئر ھن ڪھڪشان جو نالو M31 رکيو. ھي گليڪسي اگھاڙين اکين سان نظر اچڻ باوجود ھن جي لڀڻ جو سهرو سائمن کي ڏانهن وڃي ٿو. 1880ع وليئم فاشنس ھن پھرين تصوير ٺاھڻ ۾ ڪامياب ويو.

2006ع ۾ ھبل ٽيلي اسڪوپ ذريعي خبر پئي ته ھن ڪھڪشان ۾ هڪ Trillion stars يا ھڪ ھزار ڪروڙن کان به وڌيڪ تارا آھن. جيڪي اسان جي کيرائين واٽ يا ملڪي وي کان گهڻا آھن. اسان جي ملڪي وي ۾ چار سئو billion star چاليھ کرب تارا موجود آھن.

انڊروميڊا کي اگھاڙين اکين سان صاف آسمان ۾ ڏسي سگھئون ٿا. فلڪيات جي ڄاڻن جي تحقيق موجب انڊروميڊا ۽ ملڪي وي گليڪسي لڳ ڀڳ ساڍا چار کرب ورهين کان پوءِ پاڻ ۾ ٽڪرائجي ويندا ۽ ھڪ نئين گليڪسي وجود ۾ ايندي. انڊروميڊا لڳ ڀڳ ڏھ ارب ورهيه اڳ وجود ۾ آئي هئي . منڍ ۾ انڊروميڊا ۽ ٽرائينگلر گليڪسيون پاڻ ۾ ويجھا هيون تنهنڪري انڊروميڊا، ٽرائينگلر کي پنھنجي اندر ضم ڪري وڏي ٿي وئي.

جيئن ته ھر ڪھڪشان ۾ بليڪ ھول ھجي ٿو. ھن ڪھڪشان ۾ به ھڪ وڏو بليڪ ھول آھي. جنھن جي چوڌاري تارا ڦرن ٿا. ھن وڏي بليڪ ھول کانسواءِ ڇويھ ٻيا بليڪ ھول به لڀي ٿي چڪا آھن. ھي ڪھڪشان منڍ کان ئي فلڪيات جي ماهرن جو پاڻ ڏانهن ڌيان ڇڪائيندي آئي آهي. مستقبل ۾ اسٽرانومرَ ھن جي باري وڌيڪ ڄاڻ حاصل ڪرڻ لاء جاکوڙ ڪري رهيا آھن. [12]

حوالا[سنواريو]

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named ned
  2. 2.0 2.1 حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Karachentsevetal2006
  3. حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named karachentsevetal2004
  4. 4.0 4.1 حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Ribas2005
  5. حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named McConnachieetal2005
  6. حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named jensenetal2003
  7. حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named SIMBAD-M31
  8. حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named GAXEL
  9. "The median values of the Milky Way and Andromeda masses are MG = 0.8 +0.4−0.3 × ×1012سانچو:Solar mass� and MA = 1.5 +0.5−0.4 × ×1012سانچو:Solar mass� at a 68% level" Peñarrubia, Jorge; Ma, Yin-Zhe; Walker, Matthew G.; McConnachie, Alan W. (29 July 2014). "A dynamical model of the local cosmic expansion". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 433 (3): 2204–2222. doi:10.1093/mnras/stu879. Bibcode2014MNRAS.443.2204P. , but compare "[we estimate] the virial mass and radius of the galaxy to be 0.8±0.1××1012سانچو:Solar mass" Kafle, Prajwal R.; Sharma, Sanjib; Lewis, Geraint F.; Robotham, Aaron S. G.; Driver, Simon P. (1 February 2018). "The Need for Speed: Escape velocity and dynamical mass measurements of the Andromeda Galaxy". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 475 (3): 4043–4054. doi:10.1093/mnras/sty082. ISSN 0035-8711. Bibcode2018MNRAS.475.4043K. 
  10. حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Chapman et al 2006
  11. حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named trillion-stars
  12. سائنس جي دنيا: انڊروميڊا ڪهڪشان، ليکڪ: ظهور احمد


حوالي جي چڪ: "lower-alpha" نالي جي حوالن جي لاءِ ٽيگ <ref> آهن، پر لاڳاپيل ٽيگ <references group="lower-alpha"/> نہ مليو