مواد ڏانھن هلو

ڪدونا رياست

بيھڪ: 10°20′N 7°45′E / 10.333°N 7.750°E / 10.333; 7.750
کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
ڪدونا رياست
رياست
Kaduna State
Flag of Kaduna State
Flag
Seal of Kaduna State
Seal
سانچو:Pluralize from text: 
Centre of Learning
سانچو:Pluralize from text
Location of Kaduna State in Nigeria
Location of Kaduna State in Nigeria
جاگرافي بيهڪ: 10°20′N 7°45′E / 10.333°N 7.750°E / 10.333; 7.750
Country  نائجيريا
Date created 27 May 1967
Capital Kaduna
Government
 • Body Government of Kaduna State
 • Governor[2] Uba Sani (APC)
 • Deputy Governor Hadiza Sabuwa Balarabe
 • Legislature Kaduna State House of Assembly
 • Chief Judge Tukur Mu’azu
 • National Assembly delegation Senators:

Representatives: List
Area
 • Total
 46,053 ڪ.م2 (17,781 ميل2)
 • Rank 4th of 36

ڪدونا رياست (هائوسا: جىِهَر كَدُنا، مدينة كدونا؛ فولا: 𞤤𞤫𞤴𞤣𞤭 𞤳𞤢𞤣𞤵𞤲𞤢، لئيدي ڪدونا؛ Sitet Kaduna) نائيجيريا جي اتر اولهه جيو پوليٽيڪل زون ۾ هڪ رياست آهي. رياست جو گاديءَ جو هنڌ، ڪدونا شهر، جيڪو 2006ع تائين ملڪ جو اٺون وڏو شهر هو. سال 1967ع ۾ نارٿ-سينٽرل رياست، جنهن جديد ڪاتسينا رياست کي به شامل ڪيو ويو هو، ڪدونا رياست سال 1987ع ۾ پنهنجون موجوده سرحدون حاصل ڪيون. ڪدونا رياست ايراضي جي لحاظ کان ملڪ جي چوٿين وڏي رياست ۽ ٽئين سڀ کان وڌيڪ آبادي واري رياست آهي. رياست ۾ اهم تعليمي ادارن جي موجودگي، جئين ته احمدو بيلو يونيورسٽي,[6] ڊيفينس اڪيڊمي، ايئر فورس انسٽيٽيوٽ آف ٽيڪنالاجي (AFIT) ۽ ڪدونا پولي ٽيڪنڪ وغيره جي ڪري، رياست کي سکيا جو مرڪز سڏيو ويندو آهي.

جديد ڪدونا رياست آفريڪا جي قديم ترين تهذيبن جي جڳهن جو ماڳ آهي، جنهن ۾ نوڪ تهذيب شامل آهي جيڪا 1500 ق.م. کان 500ع تائين ترقي ڪئي .[7][8] نائين صدي جو جاگرافيدان ۽ تاريخدان، يعقوبي، هائوسا بادشاهتن جي وجود کي دستاويز ڪيو، جيڪيون سال 1800ع جي شروعات ۾ علائقي کي سوڪوٽو خلافت ۾ شامل ڪرڻ تائين موجود هيون. نوآبادياتي دور ۾، برطانوي قيادت پاران ڪدونا شهر کي اتر نائيجيريا پروٽيڪٽوريٽ جو گاديءَ جو هنڌ بڻايو ويو.

رياستي معيشت زراعت تي، خاص طور تي ڪپهه ۽ مونگ پھلي جي پيداوار تي منحصر آهي.[6][9][10] ڪدونا رياست پرتشدد نسلي ۽ مذهبي تڪرار جو هنڌ رهي آهي، [11] سال 2002ع ۾ مس ورلڊ فسادن سان رياست جي گاديءَ واري هنڌ ۾ توهين مذهب تي تقريباً 250 موت ۽ تقريبن 30,000 گهرن کي نقصان پهتو.[12]

حوالا

[سنواريو]
  1. ↑ "2006 PHC Priority Tables – NATIONAL POPULATION COMMISSION". population.gov.ng. وقت 10 October 2017 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 10 October 2017.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  2. ↑ See List of governors of Kaduna State for a list of prior governors
  3. ↑ "Kaduna State: Subdivision". www.citypopulation.de. حاصل ڪيل 2024-02-07. 
  4. ↑ 4.0 4.1 Okeowo, Gabriel; Fatoba, Iyanuoluwa, وڪي نويس. (2022-10-13). "State of States 2022 Edition" (PDF). Budgit.org. BudgIT. حاصل ڪيل 2023-03-07. 
  5. ↑ "Sub-national HDI – Area Database – Global Data Lab". hdi.globaldatalab.org. وقت 23 September 2018 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 13 September 2018.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  6. ↑ 6.0 6.1 حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :1
  7. ↑ Breunig, Peter. 2014. Nok: African Sculpture in Archaeological Context: p. 21.
  8. ↑ Fagg, Bernard. 1969. Recent work in west Africa: New light on the Nok culture. World Archaeology 1(1): 41–50.
  9. ↑ حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :3
  10. ↑ حوالي جي چڪ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :4
  11. ↑ "El-Rufai vows to restore Kaduna to its past glory". Vanguard News. وقت 16 February 2021 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 12 March 2021.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
  12. ↑ "The "Miss World Riots": Continued Impunity for Killings in Kaduna". Human Rights Watch. وقت 8 May 2020 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 7 April 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (مدد)
"https://sd.wikipedia.org/w/index.php?title=ڪدونا_رياست&oldid=313484" تان ورتل