ٽائيٽانيئم
نظر ھيٺ مضمون ڪيميائي تت تي آهي. ٻين استعمالن جي لاءِ ٽائيٽانيئم (سلجھائپ) ڏسو.ٽائيٽانيئم
22Ti | |
|---|---|
| Titanium | |
 | |
| حالت (STP تي) | سالڊ |
| ايٽمي انگ (Z) | 22 |
| ايٽمي وزن (A) | 47.87 |
| گروپ | 4 |
| سيريز | 4 |
| بلاڪ | d-block |
| اليڪٽران جي ترتيب | Ar + 3d2 4s2 |
| اليڪٽران في شيل | 2, 8, 10, 2 |
| ايٽمي ريڊيس | 147 پيڪو ميٽر |
| آئيونائزيشن انرجي (ڪلو جول في مول) | پهرين: 658.8 ٻئي: 1309.8 ٽئي: 2652.5 |
| آڪسائيڊيشن نمبر | عام: +4، -2، -1، 0، +1، +2، +3 |
| گھاٽائي (20°C تي) | 4.502 گرام في ڪعبي سينٽي ميٽر |
| وجود | شروع کان (primordial) |
| اليڪٽرو نيگيٽيئٽي | 1.54 (پالنگ اسڪيل) |
| Government طبيعي خاصيتون | |
| • اُبلڻ جو نقطو | (3560°K) (3287°C) |
| • پگھلڻ جو نقطو | (1941°K) (1668°C46) |
| • پگھرائڻ لاء حرارت | 14.15 ڪلو جول في مول |
| • ٻاڦ جي حرارت | 425 ڪلو جول في مول |
| • مولر گرميء گنجائش | 25.060 جول في مول.ڪيلون |
ٽائيٽانيئم (Titanium) هڪ ڪيميائي تت آهي؛ هن جو نشان Ti ۽ ايٽمي نمبر 22 آهي. اهو فطرت ۾ صرف هڪ آڪسائيڊ جي طور تي ملي ٿو. ان کي چاندي رنگ واري، گهٽ گھاٽائي ۽ اعلي مضبوطي واري هڪ چمڪندڙ منتقلي ڌاتو پيدا ڪرڻ لاءِ گهٽائي (reduced) سگهجي ٿو، جيڪا سمنڊ جي پاڻي، شاھي پاڻي (aqua regia) ۽ ڪلورين ۾ سنکنرن جي مزاحمت ڪندڙ (antirusting) طور بهترين آهي.
ٽائيٽانيئم سال 1791ع ۾ وليم گريگور پاران دريافت ڪيو ويو ۽ هن جو نالو يوناني ڏند ڪٿائن جي ڪردار ٽائيٽن جي نالي تي رکيو ويو. هي عنصر ڪيترن ئي معدنيات، خاص طور تي روٽائل ۽ ايلمينائيٽ، ۾ ٿئي ٿو، جيڪي زمين جي ڪرسٽ ۽ ليٿوسفيئر ۾ وڏي پيماني تي ورهايل آهن. اهو تقريبن سڀني جاندار شين ۾، انهي سان گڏ پاڻي، پٿر ۽ مٽي جي جسمن ۾ ملي ٿو. ڌاتو ڪرول ۽ هنٽر عملن ذريعي ان جي مکيه معدنيات مان ڪڍيو ويندو آهي.
سڀ کان عام مرڪب، ٽائيٽينيم ڊاءِ آڪسائيڊ (TiO2)، هڪ مشهور فوٽو ڪيٽيلسٽ آهي ۽ اڇي رنگن جي تياري ۾ استعمال ٿيندو آهي.[1] ٻين مرڪبن ۾ ٽائيٽينيم ٽيٽرا ڪلورائڊ (TiCl4)، جيڪو دونھين جي اسڪرين ۽ ڪيٽيلسٽ جو هڪ جزو آهي، ۽ ٽائيٽينيم ٽرائڪلورائڊ (TiCl3) جيڪو پولي پروپيلين جي پيداوار ۾ ڪيٽيلسٽ طور استعمال ٿيندو آهي، شامل آهن.
ٽائيٽينيم کي لوھ، ايلومينيم، وينڊيم ۽ موليبڊينم سان ملايو وڃي ٿو، ۽ نتيجي ۾ ٺھيل ٽائٽينيم مصر مضبوط، ھلڪو وزن ۽ ورسٽائل آھن. ايپليڪيشنون جن ۾ ايرو اسپيس، فوجي سامان، صنعتي عمل، آٽوميٽو، زراعت، راندين جو سامان، زيور ۽ اليڪٽرانڪس شامل آھن. ٽائيٽينيم کي سڀ کان وڌيڪ بايو مطابقت رکندڙ ڌاتو مان ھڪڙو پڻ سمجهيو ويندو آھي. جيڪو طبي ايپليڪيشنن، بشمول مصنوعي عضوا، آرٿوپيڊڪ ۽ ڏندن جي امپلانٽس ۽ جراحي آلات، جي ھڪڙي حد تائين پھچائي ٿو.[2] ڌات جون ٻہ سڀ کان وڌيڪ مفيد خاصيتون سنکنرن جي مزاحمت ۽ هن جي گهٽ گھاٽائي جي مقابلي ۾ مضبوطي جو تناسب آهن، جيڪو ڪنهن به ٻئي ڌاتو عنصر کان وڌيڪ آهن.[3] خالص حالت ۾، ٽائيٽينيم، گهٽ گھاٽائي سان گڏ، اسٽيل وانگر مضبوط هوندو آهي.[4] هن عنصر جي ٻه ايلوٽروپڪ شڪلون ۽ پنج قدرتي طور تي پيدا ٿيندڙ آئسوٽوپ 46Ti کان 50Ti تائين آهن، جنهن ۾ 48Ti سڀ کان وڌيڪ مقدار (%73.8) ۾ موجود آهي.[5]
تفصيل
[سنواريو]حوالا
[سنواريو]- ↑ Krebs, Robert E. (2006). The History and Use of Our Earth's Chemical Elements: A Reference Guide (2nd ed.). Westport, CT: Greenwood Press. ISBN 978-0-313-33438-2. https://books.google.com/books?id=yb9xTj72vNAC.
- ↑ Medical, Tokyo; University, Dental. "Exploring what gives titanium implants their remarkable biocompatibility". Phys.org. حاصل ڪيل 2024-05-02.
- ↑ Donachie 1988, p. 11
- ↑ Barksdale 1968, p. 738
- ↑ Barbalace, Kenneth L. "Periodic Table of Elements: Ti – Titanium". حاصل ڪيل 26 December 2006.