مواد ڏانھن هلو

يوبي رياست

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
يوبي اسٽيٽ
Yobe State
"تيولو تيولو"، "اميد جي ريگستاني سر زمین" جي نالي سان پڻ سڃاتو وڃي، هڪ دلدل وارو نخلستان، جيڪو صحارا ريگستان جي ڪناري تي يوسوفاري وادي ۾ جي وچ ۾ آهي.
"تيولو تيولو"، "اميد جي ريگستاني سر زمین" جي نالي سان پڻ سڃاتو وڃي، هڪ دلدل وارو نخلستان، جيڪو صحارا ريگستان جي ڪناري تي يوسوفاري وادي ۾ جي وچ ۾ آهي.
Flag of Yobe State
Flag
Seal of Yobe State
Seal
سانچو:Pluralize from text: 
ساحيل جي شان
سانچو:Pluralize from text
نائيجيريا جي نقشي ۾ يوبي ریاست هائي لائٽ ڪيل
نائيجيريا جي نقشي ۾ يوبي ریاست هائي لائٽ ڪيل
ملڪ  نائجيريا
قائم ڪئي وئي 27 آگسٽ، 1991ع
راڄڌاني دماتورو
Government
 • Body يوبي ریاست جي گورنمينٽ
 • گورنر مائي مالا بوني (APC)
 • ڊپٽي گورنر عدي باردي گوبانا
Area
 • Total
 45,502 ڪ.م2 (17,568 ميل2)
 • Rank 6th of 36

يوبي (Yobe State) نائيجيريا جي هڪ رياست آهي جيڪا ملڪ جي اتر اوڀر ۾ واقع آهي. هڪ بنيادي طور تي زرعي رياست، 27 آگسٽ 1991ع تي قائم ڪئي وئي. يوبي رياست بورنو رياست جي حصي کي ڌار ڪري قائم ڪئي وئي. يوبي رياست جو گاديءَ جو هنڌ دماتورو آهي، ۽ آبادي جي لحاظ کان ان جو سڀ کان وڏو شهر پوٽسڪم آهي، جڏهن ته زميني علائقي جي لحاظ کان سڀ کان وڏو شهر فيون آهي. پوٽسڪم مقامي حڪومتي علائقو هارين ۽ واپارين جو هنڌ آهي؛ آفريڪا ۾ سڀ کان وڏي ڍورن جي منڊي پوٽسڪم ۾ واقع آهي.


جاگرافي

[سنواريو]

رياست چار رياستن سان سرحدون رکي ٿي: باؤچي، بورنو، گومبي، ۽ جيگاوا. يوبي رياست اوڀر ۾ بورنو رياست سان تقريباً 421 ڪلوميٽر، ڏکڻ ۾ گومبي رياست سان 140 ڪلوميٽر (گونگولا ندي جي ويجهو)، باؤچي رياست 188 ڪلوميٽر (117 ميل) ۽ جيگاوا رياست سان اولهه ۾ 193 ڪلوميٽر (120 ميل) ۽ اتر ۾ جمهوريه نائجر سان تقريباً 352 ڪلوميٽر تائين سرحدون شيئر ڪري ٿي.[4] ان جي اتر ۾ نائجر جي دفا ۽ زيندر علائقن سان سرحد آهي. ڇاڪاڻ ته رياست بنيادي طور تي خشڪ سوانا بيلٽ ۾ واقع آهي، حالتون سال جي اڪثر وقت گرم ۽ خشڪ رهنديون آهن، رياست جي ڏاکڻي حصي کان سواءِ جتي وڌيڪ سالياني برسات پوندي آهي.

يوبي رياست ۾ نگورو ندي جو ڪنارو

آبھوا

[سنواريو]

يوبي جي موسمي حالت گرم آهي جنهن جو روزانو گرمي پد °37 سينٽي گريڊ (°98.6 فارنهائيٽ) هوندو آهي. نومبر سڀ کان وڌيڪ سج وارو مهينو آهي ۽ برسات جو ڏينهن آگسٽ ۽ ڊسمبر جي وچ ۾ هوندو آهي.[5]

تاريخ

[سنواريو]

يوبي رياست 27 آگسٽ 1991 تي وجود ۾ آئي. ان کي بابانگيدا انتظاميه پاران پراڻي بورنو رياست مان ڪڍيو ويو هو. يوبي رياست ٺاهي وئي ڇاڪاڻ ته پراڻي بورنو رياست زمين جي ايراضي جي لحاظ کان نائيجيريا جي سڀ کان وڏي رياستن مان هڪ هئي ۽ تنهن ڪري آسان انتظاميه ۽ بامعني ترقي لاءِ تمام وڏي سمجهي ويندي هئي. پراڻي بورنو رياست اندر نسلي رقابت پڻ فيصلي ۾ حصو ورتو.[6]

مقامي حڪومتي علائقا

[سنواريو]

يوبي رياست ۾ 17 مقامي حڪومتي علائقا آهن. جيڪا اها آهن:

  • بيڊي
  • برساري
  • داماتورو
  • گيدم
  • گُجبا
  • گلاني
  • فيڪا
  • فيون
  • جاڪسڪو
  • ڪاراسووا
  • ماچينا
  • نانگئري
  • نگورو
  • پوٽسڪم
  • تارمووا
  • يونساري
  • يوسفاري

نسلي گروهه

[سنواريو]
Kanuri girl sitting behind a decorated wall

The major ethnic groups living in Yobe state are the Kanuri and Kare-kare, Fulani, while other ethnic communities include Bolewa, Ngizim, Bade,Ngamo, Shuwa, Bura, Marghi, Hausa and Manga.[7][8]

ٻوليون

[سنواريو]

Languages of Yobe State listed by LGA:[9]

LGA Languages
Bade Bade, Duwai, Kanuri
Bursari Kanuri
Damaturu Yerwa Kanuri/kare-kare
Fika Karai-karai, Bolewa Ngamo
Fune Karai-karai, Ngizim, Bura-Pabir
Geidam Kanuri,Fulani
Gujba Kanuri/kare-kare Gulani Maaka, Karai-karai, Bura-Pabir, Kanuri
Jakusko Bade,Fulani, kare-kare
Machina Manga
Nangere Karai-karai
Nguru Kanuri
Yunusari Kanuri
Yusufari Kanuri
Karasuwa Kanuri
Potiskum Karai-karai, Ngizim, Bolewa

Other languages of Yobe State are Duwai, Shuwa Arabs, and Zarma etc.[9]

مذهب

[سنواريو]
Central Mosque Damaturu

The inhabitants of Yobe are mainly Muslims and Sharia law was established in the state in 2000 by governor Bukar Abba Ibrahim. However, there are Christians in the State although no Roman Catholic diocese has its seat in the state.[10]

معيشت

[سنواريو]

قدرتي وسيلا

[سنواريو]

تعليم

[سنواريو]

صحت جي سار سنڀال

[سنواريو]

The state's administration has improved healthcare delivery lifted a moratorium on hiring and provided incentives for staff retention. The free-drugs policy and decentralised drug supply have increased access to healthcare, underscoring the state's dedication to renovating and building new primary healthcare facilities to make healthcare more widely available and reasonably priced.[11][12][13]

ٽرانسپورٽ

[سنواريو]

سياحتي ڪشش

[سنواريو]

ريگستانيت

[سنواريو]

Residents of Yobe State in northern Nigeria are worried about desertification because it could have a negative impact on their quality of life.[14][15][16]

ٻاهريان ڳنڍڻا

[سنواريو]


حوالا

[سنواريو]
  1. ↑ "2006 PHC Priority Tables – NATIONAL POPULATION COMMISSION". population.gov.ng. حاصل ڪيل 10 October 2017. 
  2. ↑ "Yobe State: Subdivision". www.citypopulation.de. حاصل ڪيل 2024-02-05. 
  3. ↑ "Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab". hdi.globaldatalab.org. حاصل ڪيل 13 September 2018. 
  4. ↑ "Yobe State of Nigeria :: Nigeria Information & Guide". www.nigeriagalleria.com. حاصل ڪيل 6 March 2022. 
  5. ↑ "Climate: Yobe in Nigeria". Worlddata.info. حاصل ڪيل 25 November 2022. 
  6. ↑ "Yobe State", Online Nigeria, Accessed here on 3 August 2007.
  7. ↑ "Yobe State | Zaccheus Onumba Dibiaezue Memorial Libraries". zodml.org. حاصل ڪيل 2024-07-06. 
  8. ↑ "The Yobe Languages Research Project". African Languages at UCLA. حاصل ڪيل 2024-07-06. 
  9. ↑ 9.0 9.1 "Nigeria". Ethnologue. https://www.ethnologue.com/country/NG. 
  10. ↑ "Yobe State | Zaccheus Onumba Dibiaezue Memorial Libraries". zodml.org. حاصل ڪيل 2024-07-06. 
  11. ↑ Hemba, Joe. "Yobe rebuilding primary healthcare centres after Boko Haram carnage". Premium Times Nigeria. حاصل ڪيل 2023-10-09. 
  12. ↑ Idowu, Kayode. "Yobe unveils free healthcare scheme for poor, vulnerable residents". Punch Newspapers. حاصل ڪيل 2023-10-09. 
  13. ↑ "Yobe enrols 50,000 vulnerable residents in healthcare scheme". The Guardian Nigeria News - Nigeria and World News. حاصل ڪيل 2023-10-09. 
  14. ↑ Musa, Aliyu. "Desertification: Yobe Residents Overwhelmed By Sand Storms, As State Government Strengthens Plans For Preventive Measures". حاصل ڪيل 2023-09-29. 
  15. ↑ "A Woman's Focus On Desertification In Yobe State - Daily Trust". dailytrust.com. حاصل ڪيل 2023-09-29. 
  16. ↑ "UN, Yobe distribute 3m tree seedlings to fight desertification". The Guardian Nigeria News - Nigeria and World News. حاصل ڪيل 2023-09-29. 
"https://sd.wikipedia.org/w/index.php?title=يوبي_رياست&oldid=314521" تان ورتل