نساراوا رياست

Nasarawa
State
Flag Seal
سانچو:Pluralize from text:  Home of Solid Minerals سانچو:Pluralize from text
Location of Nasarawa State in Nigeria
جاگرافي بيهڪ: 8°32′N 8°18′E
Country	نائجيريا
Date created	1 October 1996
Capital	Lafia
Government
• Body	Government of Nasarawa State
• Governor	Abdullahi Sule (APC)
• Deputy Governor	Emmanuel Akabe (APC)
• Legislature	Nasarawa State House of Assembly
• Senators	N: Godiya Akwashiki (SDP) S: Mohammed Ogoshi Onawo (PDP) W: Ahmed Aliyu Wadada (SDP)
• Representatives	List
Area
• Total	26,256 ڪ.م2 (10,137 ميل2)
• Rank	15

نساراوا (Nasarawa State) نائيجيريا جي اتر مرڪزي علائقي ۾ هڪ رياست آهي، جنهن جي اوڀر ۾ تارابا رياست ۽ پليٽو رياست، اتر ۾ ڪدونا رياست، ڏکڻ ۾ بينو رياست ۽ ڪوگي رياست ۽ اولهه ۾ وفاقي گادي وارو علائقو آهي. تاريخي ناساراوا امارات جي نالي تي، رياست 1 آڪٽوبر 1996ع تي پليٽو رياست جي اولهه مان ٺهي هئي. رياست ۾ تيرهن مقامي حڪومتي علائقا آهن، جن ۾ نساراوا، ٽوٽو، ڪيفي، ڪارو، ڪوڪونا، اکوانگا، وامبا، نساراوا ايگون، لافيا، اوبي، اوي، ڊوما ۽ ڪيانا شامل آهن. رياست جو گاديءَ جو هنڌ لافيا آهي، جيڪو رياست جي اوڀر ۾ واقع آهي، جڏهن ته رياست جو هڪ اهم معاشي مرڪز ڪارو شهري علائقو ابوجا جو مضافات ايف سي ٽي سان اولهه سرحد سان گڏ آهي.

نساراوا ايراضيءَ ۾ پندرهين نمبر تي سڀ کان وڏو ۽ ٻيو نمبر گهٽ آبادي وارو آهي، جنهن جي آبادي 2016 تائين اندازاً 25 لک هئي. جاگرافيائي طور تي، رياست گهڻو ڪري ٽراپيڪل گني ٻيلي-سوانا موزائيڪ (مڪس) ايڪو ريجن اندر آهي. اهم جاگرافيائي خاصيتن ۾ شامل آهن درياءَ بينيو جيڪو نساراوا رياست جي ڏاکڻي سرحدن جو گهڻو حصو ٺاهيندو آهي ۽ رياست جو ڏور اوڀر ۾ جوس پليٽو جو هڪ ننڍڙو حصو شامل آهي.

نساراوا رياست مختلف نسلي گروهن سان آباد آهي، جن ۾ اتر اولهه ۾ ڪورو ۽ يسڪوا شامل آهن؛ اتر اوڀر ۾ ڪوفيار؛ اتر ۾ ايگون، گواندارا، مادا، بو، ننزو ۽ ننگو؛ اوڀر ۾ الاگو، گويمائي ۽ ميگيلي؛ ڏکڻ ۾ ايلوئي (اجيري/افو)؛ ڏکڻ اوڀر ۾ ٽيو؛ ڏکڻ اولهه ۾ آئيڊوما؛ ۽ اولهه ۾ باسا، گڊي ۽ گباگي جڏهن ته هائوسا ۽ فلاني سڄي رياست ۾ رهن ٿا. نصروا مذهبي طور تي متنوع آهي، اسلام ۽ عيسائيت ٻنهي جي وڏي تعداد ۾ پوئلڳن سان جڏهن ته روايتي يا اصلي مذهبن جا پوئلڳ ٻن ابراهيمي مذهبن ۾ تبديلي جي ڪري سالن کان گهٽجي ويا آهن.

نوآبادياتي دور کان اڳ، اهو علائقو جيڪو هاڻي نصروا رياست آهي، مختلف رياستن ۾ ورهايل هو، ڪجهه رياستون ننڍيون ۽ ڳوٺن تي ٻڌل هيون ڇاڪاڻ ته ٻيون 1800 جي شروعات تائين وڏين سلطنتن جو حصو هيون جڏهن فلاني جهاد علائقي کي ملائي ڇڏيو ۽ علائقي کي سوڪوٽو خلافت جي تحت ڪيفي، لافيا ۽ نصروا جي واسل رياستن جي طور تي رکيو. 1890 ۽ 1900 جي ڏهاڪي ۾، برطانوي مهمات علائقي تي قبضو ڪيو ۽ ان کي اتر نائيجيريا پروٽيڪٽوريٽريٽ ۾ شامل ڪيو. پروٽيڪٽوريٽريٽ بعد ۾ 1914 ۾ برطانوي نائيجيريا ۾ ضم ٿي ويو ۽ 1960 ۾ نائيجيريا جي طور تي آزاد ٿيو.

the 36 states of Nigeria, Nasarawa is the fifteenth largest in area and second least populous with an estimated population of about 2.5 million as of 2016. Geographically, the state is mostly within the tropical Guinean forest–savanna mosaic ecoregion. Important geographic features include the River Benue forming much of Nasarawa State's southern borders and the state's far northeast containing a small part of the Jos Plateau.

Nasarawa State is inhabited by various ethnic groups, including the Koro and Yeskwa in the far northwest; the Kofyar in the far northeast; the Eggon, Gwandara, Mada, Buh, Ninzo, and Nungu in the north; the Alago, Goemai, and Megili in the east; Eloyi (Ajiri/Afo) in the south; the Tiv in the southeast; the Idoma in southwest; and the Bassa, Gade and Gbagyi in the west while the Hausa and Fulani live throughout the state. Nasarawa is also religiously diverse with large followers of both Islam and Christianity while followers of Traditional or Native Religions have declined over the years due to convertions to the two Abrahamic religions.

In the pre-colonial period, the area that is now Nasarawa State was split up between various states with some states being tiny and village-based as others were part of larger empires until the early 1800s when the Fulani jihad annexed the region and placed the area under the Sokoto Caliphate as the vassal states of Keffi, Lafia, and Nassarawa. In the 1890s and 1900s, British expeditions occupied the area and incorporated it into the Northern Nigeria Protectorate. The protectorate later merged into British Nigeria in 1914 before becoming independent as Nigeria in 1960. Originally, modern-day Nasarawa State was a part of the post-independence Northern Region until 1967 when the region was split and the area became part of the Benue-Plateau State. After Benue-Plateau was split in 1976, what is now Nasarawa State became a part of the new Plateau State until 1996 when western Plateau was broken off to form the new Nasarawa State.

Economically, Nasarawa State is largely based around agriculture, mainly of sesame, soybeans, groundnut, millet, maize, and yam crops. Other key industries are services, especially in urban areas, and the livestock herding and ranching of cattle, goats, and sheep. The state has been beset by violence at various points throughout its history, most notably the ongoing conflict between herders and farmers primarily over land rights. Despite the conflict, Nasarawa has the nineteenth highest Human Development Index in the country and numerous institutions of tertiary education.

نساراوا (Nasarawa State) نائيجيريا جي اتر مرڪزي علائقي ۾ هڪ رياست آهي، جنهن جي اوڀر ۾ تارابا رياست ۽ پليٽو رياست، اتر ۾ ڪدونا رياست، ڏکڻ ۾ بينو رياست ۽ ڪوگي رياست ۽ اولهه ۾ وفاقي گادي وارو علائقو آهي. تاريخي ناساراوا امارات جي نالي تي، رياست 1 آڪٽوبر 1996ع تي پليٽو رياست جي اولهه مان ٺهي هئي. رياست ۾ تيرهن مقامي حڪومتي علائقا آهن، جن ۾ نساراوا، ٽوٽو، ڪيفي، ڪارو، ڪوڪونا، اکوانگا، وامبا، نساراوا ايگون، لافيا، اوبي، اوي، ڊوما ۽ ڪيانا شامل آهن. رياست جو گاديءَ جو هنڌ لافيا آهي، جيڪو رياست جي اوڀر ۾ واقع آهي، جڏهن ته رياست جو هڪ اهم معاشي مرڪز ڪارو شهري علائقو ابوجا جو مضافات ايف سي ٽي سان اولهه سرحد سان گڏ آهي.