شوري جو تيزاب
شوري جو تيزاب (Nitric Acid) هڪ غير نامياتي مرڪب آهي. هن جو ڪيميائي فارمولو HNO3 آهي. اهو هڪ انتهائي گلائي وارو (corrosive) معدني تيزاب آهي. هن جو گندرف جي تيزاب سان گڏ مڪسچر، جن کي شاهي پاڻي (Aqua Regia) چئبو آهي، سون ۽ ٻين ڌاتن جي گلائي ۾ استعمال ٿيندو آهي. هي مرڪب بي رنگ آهي، پر نمونا وقت سان گڏ نائٽروجن جي آڪسائيڊ ۾ سڙڻ جي ڪري پيلو رنگ حاصل ڪندا آهن. اڪثر تجارتي طور تي دستياب نائٽرڪ ايسڊ جو پاڻي ۾ ڪنسنٽريشن %68 هوندو آهي. جڏهن محلول ۾ 86٪ کان وڌيڪ نائٽروجن هوندو آهي، ته ان کي فومنگ نائٽرڪ ايسڊ چيو ويندو آهي. موجود نائٽروجن ڊاءِ آڪسائيڊ جي مقدار تي منحصر ڪري، فومنگ نائٽرڪ ايسڊ کي 86٪ کان مٿي ڪنسنٽريشن تي ريڊ فومنگ نائٽرڪ ايسڊ، يا 95٪ کان مٿي ڪنسنٽريشن تي اڇو فومنگ نائٽرڪ ايسڊ جي طور تي وڌيڪ بيان ڪيو ويندو آهي.
نائٽرڪ ايسڊ نائٽريشن لاءِ استعمال ٿيندڙ بنيادي ري ايجنٽ آهي - هڪ نائٽرو گروپ جو اضافو، عام طور تي هڪ نامياتي ماليڪيول ۾. جڏهن ته ڪجهه نتيجي ۾ نائٽرو مرڪب جھٽڪو ۽ حرارتي طور تي حساس ڌماڪيدار آهن، ڪجهه گولا بارود ۽ تباهي ۾ استعمال ٿيڻ لاءِ ڪافي مستحڪم آهن، جڏهن ته ٻيا اڃا تائين وڌيڪ مستحڪم آهن ۽ مصنوعي رنگن ۽ دوائن، ميٽرونيڊازول طور استعمال ڪيا ويندا آهن. نائٽرڪ ايسڊ کي عام طور تي هڪ مضبوط آڪسائيڊنگ ايجنٽ طور پڻ استعمال ڪيو ويندو آهي. ان جو مرکب سلفورڪ ايسڊ سان آهي جنهن کي ايڪوا ريگيا سڏيو ويندو آهي.
تفصيل
[سنواريو]Nitric acid is an inorganic compound with the formula سانچو:Chem2. It is a highly corrosive mineral acid.[1] The compound is colorless, but samples tend to acquire a yellow cast over time due to decomposition into oxides of nitrogen. Most commercially available nitric acid has a concentration of 68% in water. When the solution contains more than 86% سانچو:Chem2, it is referred to as fuming nitric acid. Depending on the amount of nitrogen dioxide present, fuming nitric acid is further characterized as red fuming nitric acid at concentrations above 86%, or white fuming nitric acid at concentrations above 95%.
Nitric acid is the primary reagent used for nitration – the addition of a nitro group, typically to an organic molecule. While some resulting nitro compounds are shock- and thermally-sensitive explosives, a few are stable enough to be used in munitions and demolition, while others are still more stable and used as synthetic dyes and medicines (e.g. metronidazole). Nitric acid is also commonly used as a strong oxidizing agent