سي. وي. رامن
سر سي. وي. رامن C.V. Raman (FRS) | |
---|---|
رامن 1930ع ۾ | |
پيدائش | چندرا شيکرا وينڪاٽا رامن 7 نومبر 1888 تيروچيراپلي، مدراس پريزيڊنسي، برطانوي هندستان |
وفات | 21 نومبر 1970 (عمر 82 سال) بنگلور، رياست ميسور، ڀارت |
مادر علمي | مدراس يونيورسٽي (BA) ۽ (MA) |
شھرت جو ڪارڻ | "رامن اثر" کي دريافت ڪيو . . . |
جيون ساٿي | لوڪاسندري امل (ش. 1907) |
ٻار ٻچا | 2 (وينڪاٽارامن راڌاڪرشنن سميت) |
اعزاز |
|
'سائنسي پيشو' | |
شعبو | طبيعيات |
ادارا |
|
ڊاڪٽريٽ وارا شاگرد |
|
مشھور شاگرد | ڪاريامانيڪم سرينواسا ڪرشنن ڪي. آر. راماناٿن |
سڃاڻپ نشان | |
![]() |
سر چندر شيکرا وينڪاٽا رامن (7 نومبر، 1888ع - 21 نومبر، 1970ع)، جيڪو صرف سي.وي. رامن (C.V. Raman)،[1] جي نالي سان سڃاتو وڃي ٿو، هڪ هندستاني طبيعيات دان هو، جيڪو روشني جي پکيڙ جي ميدان ۾ پنهنجي ڪم لاء مشهور هو. [2] هڪ اسپيڪٽروگراف استعمال ڪندي جيڪو هن ٺاهيو، هن ۽ سندس شاگرد ڪي.ايس. ڪرشنن اهو دريافت ڪيو ته روشني جڏهن شفاف مواد کي پار ڪري ٿي، ان جي ڦهليل روشني (refracted light) جو طول موج (wavelength) تبديل ٿي ويندو آهي. هي واقعو، روشنيءَ جي پکيڙڻ جو هڪ اڃا تائين اڻڄاتل قسم، جنهن کي اهي تبديل ٿيل اسڪيٽرنگ سڏيندا هئا، بعد ۾ ان کي "رامن اثر" يا "رامن اسڪيٽرنگ" جو نالو ڏنو ويو. سال 1930ع ۾، رامن کي ان دريافت لاء فزڪس ۾ نوبل انعام مليو ۽ اهڙي طرح هو پهريون ايشيائي ۽ پهريون غير اڇو شخص هو جنهن سائنس جي ڪنهن به شاخ ۾ نوبل انعام حاصل ڪيو.[3]
تامل برهمڻ گهر ۾ پيدا ٿيو، رامن هڪ غير معمولي ٻار هو، پنهنجي ثانوي ۽ اعليٰ ثانوي تعليم سينٽ اليوسيس جي اينگلو-انڊين هاءِ اسڪول مان 11 ۽ 13 سالن جي عمر ۾ مڪمل ڪئي. هن 16 سالن جي عمر ۾ پريزيڊنسي ڪاليج مان فزڪس ۾ آنرز سان گڏ مدراس يونيورسٽيءَ جي بيچلر ڊگري جو امتحان پاس ڪيو. سندس پهريون تحقيقي مقالو، روشنيءَ جي تفاوت (diffraction of light) تي، 1906ع ۾ شايع ٿيو، جڏهن هو اڃا گريجوئيٽ شاگرد هو. ٻئي سال هن ماسٽر جي ڊگري حاصل ڪئي. هن 19 سالن جي عمر ۾ ڪلڪتي ۾ انڊين فنانس سروس ۾ اسسٽنٽ اڪائونٽنٽ جنرل جي حيثيت سان شموليت اختيار ڪئي، اتي هن انڊين ايسوسيئيشن فار دي ڪلٽيويشن آف سائنس (IACS) سان واقفيت حاصل ڪئي، جيڪو هندستان ۾ پهريون تحقيقي ادارو آهي، جنهن کيس آزاد تحقيق ڪرڻ جي اجازت ڏني ۽ جتي هن صوتيات ۽ بصريات جي شعبن ۾ پنهنجو اهم ڪردار ادا ڪيو.
سال 1917ع ۾ هن کي ڪلڪتا يونيورسٽي جي تحت راجا بازار سائنس ڪاليج ۾ آشوتوش مکرجي طرفان فزڪس جو پهريون پالت پروفيسر مقرر ڪيو ويو. يورپ جي هن جي پهرين سفر تي، رومي ميڊيٽرينين سمنڊ کي ڏسڻ وقت هن کي ان وقت "سمنڊ جي نيري رنگ جي موجوده تشريح"، يعني آسمان مان عڪس ٿيل روشني جو تصور، جيڪو هن وقت "رئلي-پکڙيل روشني" (Rayleigh-scattered light) جي نالي سان سڃاتو ويندو هو، جي غلط هجڻ جي طور تي، سڃاڻپ ڪرڻ لاءِ حوصلا افزائي ڪئي. هن سال 1926ع ۾ انڊين جرنل آف فزڪس جو بنياد وڌو. سال 1933ع ۾ بنگلور لڏي آيو ۽ انڊين انسٽيٽيوٽ آف سائنس جو پهريون انڊين ڊائريڪٽر ٿيو. هن ساڳئي سال انڊين اڪيڊمي آف سائنسز جو بنياد رکيو. هن سال 1948ع ۾ رامن ريسرچ انسٽيٽيوٽ قائم ڪيو جتي هن پنهنجي آخري ڏينهن تائين ڪم ڪيو.
"رامن اثر" 28 فيبروري 1928ع تي دريافت ڪيو ويو. اهو ڏينهن هر سال هندستان جي حڪومت پاران قومي سائنس جي ڏينهن طور ملهايو ويندو آهي.
ابتدائي زندگي ۽ تعليم
[سنواريو]ڪيريئر
[سنواريو]سائنسي تعاون
[سنواريو]ذاتي زندگي
[سنواريو]موت
[سنواريو]تڪرار
[سنواريو]اعزاز ۽ انعام
[سنواريو]مشهور ثقافت ۾
[سنواريو]پڻ ڏسو
[سنواريو]ٻاهريان ڳنڍڻا
[سنواريو]![]() |
وڪي قول ۾ سي. وي. رامن جي متعلق قول موجود آھي۔ |
![]() |
وڪيميڊيا العام ۾ سي. وي. رامن سان لاڳاپيل ابلاغي مواد ڏسو. |
- The Nobel Prize in Physics 1930 at the Nobel Foundation
- سانچو:Nobelprize and his Nobel Lecture, 11 December 1930
- Path creator – C.V. Raman
- Archive of all scientific papers of C.V. Raman
- Raman Effect: fingerprinting the universe
- The Quantum Indians: film on Raman, Bose and Saha يوٽيوب تي by Raja Choudhury and produced by PSBT and Indian Public Diplomacy.
سانچو:Nobel Prize in Physics Laureates 1926-1950 سانچو:1930 Nobel Prize winners سانچو:Bharat Ratna
حوالا
[سنواريو]- ↑ "C.V. Raman and the Raman Effect | Biography of Sir C.V. Raman". acs.org. American Chemical Society. حاصل ڪيل 15 November 2024.
- ↑ Bhagavantam, Suri (1971). "Chandrasekhara Venkata Raman, 1888–1970". Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society 17: 564–592. doi: .
- ↑ Singh, Rajinder; Riess, Falk (1998). "Sir C. V. Raman and the story of the Nobel prize". Current Science 75 (9): 965–971.
- اھي صفحا جيڪي سانچن جي سڏن ۾ ٻٽيون شيون استعمال ڪن ٿا
- مضمون with short description
- Short description matches Wikidata
- بهترين مضمون
- VIAF سان سڃاڻپ ڪندڙ وڪيپيڊيا مضمون
- LCCN سان سڃاڻپ ڪندڙ وڪيپيڊيا مضمون
- ISNI سان سڃاڻپ ڪندڙ وڪيپيڊيا مضمون
- GND سان سڃاڻپ ڪندڙ وڪيپيڊيا مضمون
- BNF سان سڃاڻپ ڪندڙ وڪيپيڊيا مضمون
- BIBSYS سان سڃاڻپ ڪندڙ وڪيپيڊيا مضمون
- NLA سان سڃاڻپ ڪندڙ وڪيپيڊيا مضمون
- 1888 births
- 1970 deaths
- Presidency College, Chennai alumni
- Recipients of the Bharat Ratna
- Experimental physicists
- Indian optical physicists
- Fellows of the Royal Society
- Fellows of the Indian National Science Academy
- Indian Nobel laureates
- Nobel laureates in Physics
- Indian agnostics
- 19th-century Indian physicists
- Indian institute directors
- Indian Knights Bachelor
- Tamil scientists
- University of Madras alumni
- Academic staff of the University of Calcutta
- Scientists from Tiruchirappalli
- Academic staff of Banaras Hindu University
- Academic staff of the Indian Institute of Science
- Spectroscopists
- Raman scattering
- Chandrasekhar family
- 20th-century Indian physicists
- Indian Tamil politicians
- Indian quantum physicists
- Indian crystallographers
- Recipients of the Matteucci Medal
- Recipients of Franklin Medal
- هندستان
- نوبل انعام
- طبیعیات دان
- 1888ع جون پيدائشون
- 1970ع جون فوتگيون