مواد ڏانھن هلو

سي. وي. رامن

هي هڪ بهترين مضمون آهي. وڌيڪ تفصيل لاءِ ٺِڙڪ (ڪلڪ) ڪيو.
کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان

سر
سي. وي. رامن
C.V. Raman

(FRS)

رامن 1930ع ۾
پيدائش چندرا شيکرا وينڪاٽا رامن
7 نومبر 1888(1888-11-07)
تيروچيراپلي، مدراس پريزيڊنسي، برطانوي هندستان
وفات 21 نومبر 1970 (عمر 82 سال)
بنگلور، رياست ميسور، ڀارت
مادر علمي مدراس يونيورسٽي (BA) ۽ (MA)
شھرت جو ڪارڻ "رامن اثر" کي دريافت ڪيو . . .
جيون ساٿي لوڪاسندري امل (ش. 1907)
ٻار ٻچا 2 (وينڪاٽارامن راڌاڪرشنن سميت)
اعزاز
  • رائل سوسائٽي جو غير ملڪي ممبر (FRS) (1924)
  • ميتيوسي ميڊل (1928)
  • نائيٽ بيچلر (1930)
  • فزڪس ۾ نوبل انعام (1930)
  • هيوز ميڊل (1930)
  • ڀارت رتنا (1954)
  • لينن امن انعام (1957)
'سائنسي پيشو'
شعبو طبيعيات
ادارا
  • هندستاني فنانس ڊپارٽمينٽ
  • راجا بازار سائنس ڪاليج
  • انڊين ايسوسيئيشن فار دي ڪلٽيويشن آف سائنس
  • انڊين انسٽيٽيوٽ آف سائنس
  • رامن ريسرچ انسٽيٽيوٽ
ڊاڪٽريٽ وارا شاگرد
  • ڪالامور مهاديوان
  • ايس. پنچارتنم
  • جي. اين. راماچندرن
  • ايس. راماسيشن
  • وڪرم امبالال سارابائي
مشھور شاگرد ڪاريامانيڪم سرينواسا ڪرشنن
ڪي. آر. راماناٿن
سڃاڻپ نشان

سر چندر شيکرا وينڪاٽا رامن (7 نومبر، 1888ع - 21 نومبر، 1970ع)، جيڪو صرف سي.وي. رامن (C.V. Raman)،[1] جي نالي سان سڃاتو وڃي ٿو، هڪ هندستاني طبيعيات دان هو، جيڪو روشني جي پکيڙ جي ميدان ۾ پنهنجي ڪم لاء مشهور هو. [2] هڪ اسپيڪٽروگراف استعمال ڪندي جيڪو هن ٺاهيو، هن ۽ سندس شاگرد ڪي.ايس. ڪرشنن اهو دريافت ڪيو ته روشني جڏهن شفاف مواد کي پار ڪري ٿي، ان جي ڦهليل روشني (refracted light) جو طول موج (wavelength) تبديل ٿي ويندو آهي. هي واقعو، روشنيءَ جي پکيڙڻ جو هڪ اڃا تائين اڻڄاتل قسم، جنهن کي اهي تبديل ٿيل اسڪيٽرنگ سڏيندا هئا، بعد ۾ ان کي "رامن اثر" يا "رامن اسڪيٽرنگ" جو نالو ڏنو ويو. سال 1930ع ۾، رامن کي ان دريافت لاء فزڪس ۾ نوبل انعام مليو ۽ اهڙي طرح هو پهريون ايشيائي ۽ پهريون غير اڇو شخص هو جنهن سائنس جي ڪنهن به شاخ ۾ نوبل انعام حاصل ڪيو.[3]

تامل برهمڻ گهر ۾ پيدا ٿيو، رامن هڪ غير معمولي ٻار هو، پنهنجي ثانوي ۽ اعليٰ ثانوي تعليم سينٽ اليوسيس جي اينگلو-انڊين هاءِ اسڪول مان 11 ۽ 13 سالن جي عمر ۾ مڪمل ڪئي. هن 16 سالن جي عمر ۾ پريزيڊنسي ڪاليج مان فزڪس ۾ آنرز سان گڏ مدراس يونيورسٽيءَ جي بيچلر ڊگري جو امتحان پاس ڪيو. سندس پهريون تحقيقي مقالو، روشنيءَ جي تفاوت (diffraction of light) تي، 1906ع ۾ شايع ٿيو، جڏهن هو اڃا گريجوئيٽ شاگرد هو. ٻئي سال هن ماسٽر جي ڊگري حاصل ڪئي. هن 19 سالن جي عمر ۾ ڪلڪتي ۾ انڊين فنانس سروس ۾ اسسٽنٽ اڪائونٽنٽ جنرل جي حيثيت سان شموليت اختيار ڪئي، اتي هن انڊين ايسوسيئيشن فار دي ڪلٽيويشن آف سائنس (IACS) سان واقفيت حاصل ڪئي، جيڪو هندستان ۾ پهريون تحقيقي ادارو آهي، جنهن کيس آزاد تحقيق ڪرڻ جي اجازت ڏني ۽ جتي هن صوتيات ۽ بصريات جي شعبن ۾ پنهنجو اهم ڪردار ادا ڪيو.

سال 1917ع ۾ هن کي ڪلڪتا يونيورسٽي جي تحت راجا بازار سائنس ڪاليج ۾ آشوتوش مکرجي طرفان فزڪس جو پهريون پالت پروفيسر مقرر ڪيو ويو. يورپ جي هن جي پهرين سفر تي، رومي ميڊيٽرينين سمنڊ کي ڏسڻ وقت هن کي ان وقت "سمنڊ جي نيري رنگ جي موجوده تشريح"، يعني آسمان مان عڪس ٿيل روشني جو تصور، جيڪو هن وقت "رئلي-پکڙيل روشني" (Rayleigh-scattered light) جي نالي سان سڃاتو ويندو هو، جي غلط هجڻ جي طور تي، سڃاڻپ ڪرڻ لاءِ حوصلا افزائي ڪئي. هن سال 1926ع ۾ انڊين جرنل آف فزڪس جو بنياد وڌو. سال 1933ع ۾ بنگلور لڏي آيو ۽ انڊين انسٽيٽيوٽ آف سائنس جو پهريون انڊين ڊائريڪٽر ٿيو. هن ساڳئي سال انڊين اڪيڊمي آف سائنسز جو بنياد رکيو. هن سال 1948ع ۾ رامن ريسرچ انسٽيٽيوٽ قائم ڪيو جتي هن پنهنجي آخري ڏينهن تائين ڪم ڪيو.

"رامن اثر" 28 فيبروري 1928ع تي دريافت ڪيو ويو. اهو ڏينهن هر سال هندستان جي حڪومت پاران قومي سائنس جي ڏينهن طور ملهايو ويندو آهي.

ابتدائي زندگي ۽ تعليم

[سنواريو]

ڪيريئر

[سنواريو]

سائنسي تعاون

[سنواريو]

ذاتي زندگي

[سنواريو]

تڪرار

[سنواريو]

اعزاز ۽ انعام

[سنواريو]

مشهور ثقافت ۾

[سنواريو]

پڻ ڏسو

[سنواريو]

باب:طبيعيات

ٻاهريان ڳنڍڻا

[سنواريو]

سانچو:Nobel Prize in Physics Laureates 1926-1950 سانچو:1930 Nobel Prize winners سانچو:Bharat Ratna

حوالا

[سنواريو]
  1. "C.V. Raman and the Raman Effect | Biography of Sir C.V. Raman". acs.org. American Chemical Society. حاصل ڪيل 15 November 2024. 
  2. Bhagavantam, Suri (1971). "Chandrasekhara Venkata Raman, 1888–1970". Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society 17: 564–592. doi:10.1098/rsbm.1971.0022. 
  3. Singh, Rajinder; Riess, Falk (1998). "Sir C. V. Raman and the story of the Nobel prize". Current Science 75 (9): 965–971.