سوانٽئ آرينيئس
سوانتئ آگسٽ آرينيس (Svante August Arrhenius ؛/əˈriːniəs[unsupported input]əˈreɪniəs/ ə-REE-nee-ƏS-,_--RAY--, [1]؛ سويڊش: Sa؛ 19 February 1859 – 2 October 1927) هڪ سويڊش سائنس دان هو. بنيادي طور تي هڪ طبيب، پر اڪثر ڪري ڪيميادان جي طور تي سڃاڻو ويندو آهي، آرينيس علم طبيعي ڪيميا جي بانين مان هڪ هو. سال 1903ع ۾، هن کي ڪيميا ۾ نوبل انعام مليو، جيڪو پهريون سوئيڊش نوبل انعام يافته بڻيو. سال 1905ع ۾، هو نوبل انسٽيٽيوٽ جو ڊائريڪٽر ٿيو، جتي هو پنهنجي موت تائين رهيو.
آرينيس پهريون شخص هو جنهن طبيعي ڪيميا جي اصولن کي استعمال ڪندي اندازو لڳايو ته ڪيتري حد تائين فضا جي ڪاربن ڊاءِ آڪسائيڊ ۾ اضافو ڌرتيء جي وڌندڙ مٿاڇري جي گرمي پد لاءِ ذميوار آهي. سندس ڪم جديد موسمياتي سائنس جي ظهور ۾ اهم ڪردار ادا ڪيو. [2] 1960ع جي ڏهاڪي ۾، چارلس ڊيوڊ ڪيلنگ قابل اعتماد طور تي هوا ۾ موجود ڪاربان ڊاءِ آڪسائيڊ جي سطح کي ماپيو، جنهن مان ظاهر ٿيو ته اها وڌي رهي آهي ۽ گرين هائوس مفروضي جي مطابق، اها اهم عالمي گرمي پد جو سبب بڻجڻ لاءِ ڪافي هئي. [3]
آرينيس مساوات، آرينيس ايسڊ، آرينيس بيس، قمري گڙهه آرينيس، مارٽين گڙهه آرينيس، [4] آرينيس فجيليٽ جو جبل، ۽ اسٽاڪهوم يونيورسٽي ۾ آرينيس ليبز کي سائنس ۾ سندس تعاون جي ياد ۾ اهو نالو ڏنو ويو.
حوالا
[سنواريو]- ↑ "Arrhenius, Svante August", Lexico UK English Dictionary, Oxford University Press, اصل کان 27 آگسٽ 2022 تي آرڪائيو ٿيل۔
- ↑ Dessler, Andrew E. (2021) (en ۾). Introduction to Modern Climate Change. Cambridge University Press. pp. 222. ISBN 978-1-108-84018-7. https://books.google.com/books?id=Ivw7EAAAQBAJ.
- ↑ Baum, Rudy M. Sr. (2016). "Future Calculations: The first climate change believer". Distillations 2 (2): 38–39. https://www.sciencehistory.org/distillations/magazine/future-calculations. Retrieved 22 March 2018.
- ↑ de Vaucouleurs, G.; Blunck, J.; Davies, M.; Dollfus, A.; Koval, I. K.; Kuiper, G. P.; Masursky, H.; Miyamoto, S. et al. (September 1975). "The new Martian nomenclature of the International Astronomical Union". Icarus 26 (1): 85−98. doi:. Bibcode: 1975Icar...26...85D.