مواد ڏانھن هلو

روٿينيئم

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
سلجھائپ صفحن جي لاءِ معاونت نظر ھيٺ مضمون ڪيميائي تت تي آهي. ٻين استعمالن جي لاءِ روٿينيئم (سلجھائپ) ڏسو.
روٿينيئم
Ruthenium
44Ru
وجود شروع کان
ايٽمي انگ 44
ايٽمي وزن (A) 101.07
گروپ 8
سيريز 5
بلاڪ d-block
اليڪٽران جي ترتيب [Kr] 4d7 5s1
اليڪٽران في شيل 2,8,18,15,1
ايٽمي ريڊيس 134 پيڪو ميٽر
آئيونائزيشن انرجي (ڪلو جول في مول) 1st: 710.2
2nd: 1620
3rd: 2747
آڪسائيڊيشن نمبر عام:+3،+4،-2،+1،+2،+5،+6،+7،+8
اليڪٽرو نيگيٽيئٽي 2.2 (پالنگ اسڪيل)
حالت (معياري دٻاء ۽ گرمي پد تي) سالڊ
گھاٽائي (20°C تي) 12.364 گرام في ڪعبي سينٽي ميٽر
10.65 گرام في ڪعبي سينٽي ميٽر (مايع حالت ۾ پگھرائڻ جي نقطي تي)
Government
فزيڪل خاصيتون
 • اُبلڻ جو نقطو (4423°K) (4150°C)
 • پگھلڻ جو نقطو (2607°K) ​(2334°C)
 • پگھرائڻ لاء حرارت 38.59p ڪلو جول في مول
 • ٻاڦ جي حرارت 619 ڪلو جول في مول
 • مولر گرميء گنجائش 24.06 جول في مول.ڪيلون

روٿينيم (Ruthenium) هڪ ڪيميائي عنصر آهي؛ ان جو نشان Ru ۽ ايٽمي نمبر 44 آهي. اهو هڪ ناياب منتقلي ڌاتو آهي جيڪو دوراني جدول جي پلاٽينم گروپ سان تعلق رکي ٿو. پلاٽينم گروپ جي ٻين ڌاتن وانگر، روٿينيم اڪثر ڪيميائي مادن لاءِ غير رد عمل آهي. بالٽڪ-جرمن نسل جي هڪ روسي سائنسدان ڪارل ارنسٽ ڪلاز، 1844ع ۾ قازان اسٽيٽ يونيورسٽي ۾ عنصر دريافت ڪيو ۽ ان جو نالو روس جي اعزاز ۾ رکيو. (هن لاطيني نالو روٿينيا استعمال ڪيو، جنهن جا ٻيا مطلب ٿي سگهن ٿا، پر خاص طور تي چيو ته عنصر جو نالو سندس "مادر وطن" جي اعزاز ۾ رکيو ويو هو.)

روٿينيم عام طور تي پلاٽينم معدنيات جي هڪ معمولي جزو طور ملي ٿو؛ سالياني پيداوار 2009ع ۾ تقريبن 19 ٽن کان وڌي[1] 2017ع ۾ تقريبن 35.5 ٽن ٿي وئي.[2] پيدا ٿيندڙ گهڻو ڪري روٿينيم لباس مزاحمتي برقي رابطن ۽ ٿلهي فلم مزاحمت ڪندڙن ۾ استعمال ٿيندو آهي. روٿينيم لاءِ هڪ معمولي درخواست پلاٽينم مصر ۽ ڪيميائي ڪيٽالسٽ جي طور تي آهي. روٿينيم جو هڪ نئون استعمال انتهائي الٽراوائليٽ فوٽو ماسڪ لاءِ ڪيپنگ پرت جي طور تي آهي. روٿينيم عام طور تي يورال جبلن ۽ اتر ۽ ڏکڻ آمريڪا ۾ ٻين پلاٽينم گروپ جي ڌاتن سان گڏ معدنيات ۾ ملي ٿو. ننڍيون پر تجارتي طور تي اهم مقدارون سڊبري، اونٽاريو مان نڪتل پينٽلينڊائيٽ ۽ ڏکڻ آفريڪا ۾ پائروڪسينائيٽ جي ذخيرن ۾ پڻ مليون آهن.

پڻ ڏسو

[سنواريو]

حوالا

[سنواريو]
  1. "Ruthenium (summary)". platinum.matthey.com. صفحو. 9. 
  2. "Ruthenium (summary)". platinum.matthey.com. صفحو. 9.