باب:پنجاب

پورٽل جي سار سنڀال جي حالت: (ڊسمبر، 2024ع)

• هن پورٽل جا ذيلي صفحا هڪ ايڊيٽر طرفان چيڪ ڪيا ويا آهن ۽ ڏٺا ويا آهن ته ضرورت کان وڌيڪ نه آهن.
• مھرباني ڪري تدوين ڪرڻ وقت احتياط ڪريو، خاص ڪري جيڪڏھن پاڻمرادو ايڊيٽنگ سافٽ ويئر استعمال ڪريو.

باب: پنجاب تعارف پنجاب (Punjab)، جنهن کي پنج دريائن جي سرزمين به چيو وڃي ٿو، ڏکڻ ايشيا ۾ جيو پوليٽيڪل، ثقافتي ۽ تاريخي علائقو آهي. اهو ننڍو کنڊ ​​​​جي اتر اولهه واري حصي ۾ واقع آهي، جيڪو جديد دور جي اوڀر-پاڪستان ۽ اتر-اولهه-ڀارت جي علائقن تي مشتمل آهي. پنجاب جا وڏا شهر لاهور، فيصل آباد، راولپنڊي، گوجرانوالا، سيالڪوٽ، امرتسر، جالنڌر، ملتان، بهاولپور، چندي ڳڙھ، شملا، لڌيانا، پٽيالا ۽ گوروگرام آهن. پنجاب پنج دريائن جي ڀرسان آبادين مان وڌيو، جيڪو 3000 ق.م. ۾، قديم سنڌو ماٿري جي تهذيب جي شروعات ۾ ويجھو اوڀر ڏانهن هڪ اهم رستو هو. زراعت پنجاب جي مکيه معاشي خصوصيت رهي آهي ۽ پنجابي ثقافت جو بنياد وڌو آهي. پنجاب هڪ اهم زرعي علائقي جي طور تي اڀريو، خاص طور تي 1960ع جي وچ کان 1970ع واري ڏهاڪي جي وچ ۾ "سائي انقلاب" جي پٺيان ۽ "هندستان ۽ پاڪستان ٻنهي جي ماني جي ٽوڪري" طور بيان ڪيو ويو آهي. پنجاب جي تاريخ ٽڪراءَ جو هڪ نمونو آهي، جيڪا مقامي خاندانن ۽ سلطنتن جي عروج جو نشانو بڻيل آهي. چوٿين صدي قبل مسيح ۾ سڪندر اعظم جي حملي کان پوءِ، چندرگپت موريا پنجابي ريپبلڪن سان اتحاد ڪري موريا سلطنت قائم ڪئي. ھندو-يوناني بادشاھت، ڪشن سلطنت ۽ انڊو-سئٿيئن جا لڳاتار راڄ ٿيا، پر آخر ۾ اڀرندي پنجاب جي جنپداس جھڙوڪ يوديا، تريگارت بادشاھت، آدمبراس، ارجنائنس ۽ ڪنيندا بادشاھت کان شڪست کاڌي. پنجين ۽ ڇهين صدي عيسويءَ ۾، پنجاب کي تباهه ڪندڙ هن حملن کي منهن ڏيڻو پيو، تڏهن به ورڌن خاندان فتح حاصل ڪري، اتر هندستان تي حڪومت ڪئي. اٺين صدي عيسويءَ هندو شاهي عروج ڏٺو، جيڪو سفاري خاندان ۽ ساماني سلطنت کي شڪست ڏيڻ لاءِ مشهور آهي. ساڳئي وقت، تومار خاندان ۽ ڪٽوچ خاندان اوڀر پنجاب تي ڪنٽرول ڪيو ۽ غزنوي حملن جي مزاحمت ڪئي. اسلام اولهه پنجاب ۾ غزنويءَ جي حڪومت ۾ غلبو حاصل ڪيو. دهلي سلطنت ان کان پوءِ غزنوي جي ڪاميابي حاصل ڪئي، جنهن ۾ تغلق خاندان ۽ سيد خاندان جي سلطانن کي پنجابي اصل ٻڌايو ويو آهي. 15هين صدي عيسويءَ ۾ ڏکڻ پنجاب ۾ لانگاه سلطنت جو ظهور ٿيو، جنهن کي لوڌي خاندان تي فتح ڪرڻ لاءِ ساراهيو ويو. 18هين صدي عيسويءَ ۾ مغل سلطنت جي زوال کان پوءِ، پنجاب ۾ انتشار جي دور جو تجربو ٿيو. سال 1799 عيسوي ۾، سک سلطنت پنهنجو راڄ قائم ڪيو، ڪشمير ۽ دراني سلطنت تي قبضو ڪيل علائقا فتح ڪري، پنجاب جي متنوع ۽ پيچيده تاريخ کي شڪل ڏني. علائقي جون حدون بي ترتيب آهن ۽ تاريخي حسابن تي ڌيان ڏنو ويو آهي ۽ اهڙيءَ طرح وقت گذرڻ سان گڏ ”پنجاب“ اصطلاح جي جاگرافيائي وصف بدلجي وئي آهي. 16هين صدي عيسوي ۾ مغل سلطنت پنجاب جي علائقي کي ٽن حصن ۾ ورهايو، اولهه ۾ لاهور صوبو، اوڀر ۾ دهلي صوبو ۽ ڏکڻ ۾ ملتان صوبو. سال 1947ع ۾ هندستان جي ورهاڱي تائين برطانوي راڄ جي تحت، پنجاب صوبو موجوده ڀارتي رياستن ۽ يونين علائقن پنجاب، هريانا، هماچل پرديش، چندي ڳڙھ ۽ دهلي ۽ پنجاب جا پاڪستاني علائقا ۽ اسلام آباد جو گاديءَ وارو علائقا شامل هئا. پنجاب جي علائقي جو وڏو نسلي لساني گروهه پنجابي ماڻهو آهن، جيڪا هند-آريائي پنجابي ٻولي ڳالهائين ٿا. پنجابي مسلمانن جي اڪثريت اولهه پنجاب (پاڪستان) ۾ آهي، جڏهن ته اوڀر پنجاب (ڀارت) ۾ پنجابي سکن جي اڪثريت آهي. ٻين مذهبي گروهن ۾ هندومت، عيسائيت، جين مت ۽ ٻڌمت شامل آهن. (مڪمل مضمون...) چونڊيل مضمون show another بادشاهي مسجد پنجابي ماڻهو پنجابي ٻولي پنجابي قصا پنجابي ڪيلنڊر پنجابي لوڪ رقص پوٺوهار پليٽيو سالٽ رینج سک سلطنت سهڻي ميهار قلعو لاهور ڪوهه مري گڌا (رقص) گرو گرنٿ صاحب لال سوهنڙو قومي پارڪ لسي امرتسر لاهور پنجاب، ڀارت پنجاب، پاڪستان فيصل آباد راولپنڊي گوجرانوالا ملتان لڌيانا امرتسر چندي ڳڙھ جالنڌر پنجاب جي تاريخ پنجابي ثقافت پنجابي کاڌا پنجابي تهوار عام تصويرون پنجاب سک سلطنت چونڊيل سوانح عمريون show another داتا گنج بخش بابا فريد الدين گنج شڪر گرو نانڪ راجا پورس دلا ڀٽي محمد اقبال ضياء الحق لياقت بلوچ عمران خان فيروز خان نون نواز شريف عارف لوھار چونڊيل تصوير show another موضوع اچ بادشاهي مسجد بهاولپور ايئرپورٽ ڀڪر ڀونگ شريف جي مسجد ٿالي ٻولي ٿل ريگستان ٽلا جوگيان ٽيڪسيلا جهلم جھلم ندي جھمر چمٽا چناب ندي چولستان حسن ابدال دڙاوڙ قلعو ڌرما راجيڪا اسٽوپا ڊيرا غازي خان روهتاس قلعو رائيونڊ راوي ندي روجھاڻ رياستي ٻولي ساهيوال ستلج ندي سرائيڪي ٻولي سمي مظفر ڳڙهه نندنا قلعو هڙپا (قديم آثار) ھير رانجھو زمرا زمرو:پنجابي ثقافت زمرو:پنجابي کاڌا زمرو:پنجابي ماڻهو زمرو:پنجاب جا ڊویزن زمرو:پنجاب جا تعلقا زمرو:پنجاب جا لوڪ رقص زمرو:پنجاب جا قومي تڪ زمرو:پنجاب جا ريلوي اسٽيشن زمرو:پنجاب صوبائي اسیمبلي جا تڪ زمرو:پنجاب (پاڪستان) جا آباد مقام زمرو:پاڪستاني پنجاب جي جاگرافي زمرو:پنجاب جا شهر (پاڪستان) زمرو:پنجاب، پاڪستان جا تاريخي ماڳ زمرو:پنجاب، پاڪستان جا شھر زمرو:پنجاب، پاڪستان جا ضلعا زمرو:پنجاب، پاڪستان جا ماڻھو زمرو:پنجاب، پاڪستان جا ڳوٺ زمرو:پنجاب، پاڪستان جون مسجدون زمرو:پنجاب، پاڪستان جي تاريخ زمرو:پنجاب، پاڪستان جي سياست زمرو:پنجاب، پاڪستان سانچا زمرو:پنجاب، پاڪستان ۾ تعليم زمرو:پنجاب، پاڪستان ۾ قديم آثار زمرو:حڪومت پنجاب، پاڪستان لاڳاپيل پورٽل وڪي پروجيڪٽ لاڳاپيل وڪيميڊيا