باب:نائيجيريا
پورٽل جي سار سنڀال جي حيثيت (اپريل، 2025ع)
- هي پورٽل دستي طور تي سنڀاليو ويندو آهي.
- هن پورٽل جا ذيلي صفحا هڪ ايڊيٽر پاران چيڪ ڪيا ويا آهن، ۽ انهن کي ضرورت کان وڌيڪ نه مليو آهي.
- مهرباني ڪري ايڊٽ ڪرڻ وقت احتياط ڪريو، خاص طور تي جيڪڏهن خودڪار ايڊيٽنگ سافٽ ويئر استعمال ڪري رهيا آهيو، ۽ وڏيون تبديليون ڪرڻ کان اڳ اتفاق راءِ حاصل ڪريو.
|
باب:نائيجيريا  .svg)
نائيجيريا، نوآبادياتي دور کان اڳ، 2000 ق.م. کان وٺي ڪيترن ئي مقامي ثقافتن، رياستن ۽ بادشاهتن جو گهر رهيو آهي. 1500 ق.م. جي نوڪ ڪلچر، علائقي جي قديم ترين تهذيبن مان هڪ آهي. اتر ۾ هائوسا بادشاهتون، ڏکڻ ۾ بينن جي ايڊو بادشاهت ۽ ڏکڻ اوڀر ۾ نري (Nri) جي اگبو بادشاهت هئي. ڏکڻ اولهه ۾، يوروبا جي آئفا سلطنت جي جاءِ تي اويو سلطنت قائم ڪئي وئي. نائيجيريا جو موجوده علائقو شهري رياستن جي هڪ وڏي علائقي جو ماڳ هو. سوڪوٽو خلافت، جن جي حدون اڄ جي نائيجيريا، مالي ۽ نائجر جو گهيرو ڪندي هئي، جو خاتمو 19هين صدي جي شروعات ۾، برطانيه جي سامراجي قبضي سان گڏ ٿيو. جديد رياست 19هين صدي ۾ برطانوي نوآبادياتي نظام سان شروع ٿي، 1914ع ۾ ڏکڻ ۽ اتر نائيجيريا پروٽيڪٽوريٽ جي ضم ٿيڻ سان پنهنجي موجوده علائقائي شڪل اختيار ڪئي. نائيجيريا پهرين آڪٽوبر 1960ع تي باضابطه طور تي، برطانيه جي قبضي جي ختم ٿيڻ تي، آزاد فيڊريشن بڻجي ويو. سال 1967ع کان 1970ع تائين ملڪ خانہ جنگي جو شڪار رهيو، جنهن کان پوءِ فوجي آمريتن ۽ جمهوري طور تي چونڊيل سول حڪومتن جو تسلسل آيو. سال 1999ع جي نائيجيريا جي صدارتي چونڊن کان پوء، نائيجيريا ۾ هڪ مستحڪم حڪومت جو قيام عمل ۾ آيو. (مڪمل مضمون...) چونڊيل مضمون ڪانيم-بورنو سلطنت انهن علائقن تي مشتمل هئي جيڪا هاڻي نائيجيريا، نائجر، ڪيمرون، لبيا ۽ چاڊ جو حصو آهن. اها جاگرافيدانن پاران اٺين صدي عيسوي کان ڪانيم سلطنت جي نالي سان سڃاتو ويندو هو ۽ 1900 تائين بورنو (بورنو سلطنت) جي آزاد بادشاهت جي طور تي قائم رهيو. ڪانيم سلطنت (700-1380) موجوده ملڪن چاڊ، نائيجيريا ۽ لبيا ۾ واقع هئي. پنهنجي عروج تي، اها هڪ اھڙي علائقي تي مشتمل هئي جيڪا نه رڳو چاڊ جي وڏي علائقي پر ڏکڻ لبيا (فيزان) ۽ اوڀر نائجر، اتر اوڀر نائيجيريا ۽ اتر ڪيمرون جي ڪجهه حصن کي به ڍڪيندو هو. بورنو سلطنت (1380-1893) هڪ رياست هئي جيڪا هاڻي اتر اوڀر نائيجيريا آهي، ۽ وقت سان گڏ ڪانيم سلطنت کان به وڏي ٿي وئي، جنهن ۾ اها علائقا شامل هئا جيڪا اڄ چاڊ، نائجر ۽ ڪيمرون جا حصا آهن. سلطنت جي شروعاتي تاريخ بنيادي طور تي رائل ڪرونيڪل، يا گرگام مان معلوم ٿئي ٿي، جيڪا 1851 ۾ جرمن سياح هينرچ بارٿ پاران دريافت ڪئي وئي هئي. سلطنت جي باقي جانشين حڪومتون، بورنو امارت ۽ ڊڪوا امارت جي صورت ۾، 1900 جي آس پاس قائم ٿيون ۽ اڄ به نائيجيريا اندر روايتي رياستن جي طور تي موجود آهن. ٻيو ڏيکاريو چونڊيل تصوير ٻيو ڏيکاريو ڇا توهان کي خبر آهي مختلف داخلائون ڏيکاريو چونڊيل سوانح عمري ٻيو ڏيکاريو نائيجيريا نيوز لاڳاپيل پورٽل  وڪيپيڊيا آفريڪا لاء، نائيجيريا نائيجيريا جا موضوع سڃاتل مواد زمرا لاڳاپيل وڪيميڊيا
|