انب جو وڻ

انب جو وڻ; Magnifera indica
	انب جو وڻ، منگيفيرا انڊيڪا
ماحولياتي تحفظ ۾ مقام
	; اڻ پورا انگ اکر (IUCN 3.1)
سائنسي درجا بندي
Unrecognized taxon (fix):	منگيفيرا
جنس:	Template:Taxonomy/منگيفيرا{. انڊيڪا
حياتياتي نالو
	منگيفيرا انڊيڪا; (L.) (ڪارل لينئي)

انب جو وڻ (Mangifera Indica)، جنهن کي عام طور تي "انب" جي نالي سان سڃاتو وڃي ٿو، هڪ سدا بهار قسم جو گلن وارو ٻوٽو آهي جيڪو ايناڪارڊياسيا خاندان ۾ شامل آهي.^[3] ^[4] هي هڪ وڏو ميويدار وڻ آهي، جيڪو 30 ميٽر (100 فوٽ) جي اوچائي ۽ ويڪر تائين وڌي سگهي ٿو.^[5] جديد انب جي وڻ ۾ ٻہ الڳ جينياتي آبادين جي قسمون؛ "انڊين قسم" ۽ "ڏکڻ اوڀر ايشيائي قسم" آهن.^[6]

وضاحت

درجي بندي

تقسيم ۽ رهائش

ڏکڻ اوڀر ايشيا ۾ سندن پالڻ کان وٺي، آم دنيا جي ٻين گرم علائقن ڏانهن متعارف ڪرايو ويو آهي. عام طور تي، آم جا وڻ °8- سينٽي گريڊ (°17 فارن هائيٽ) جي گھٽ ۾ گھٽ درجه حرارت کي برداشت ڪري سگھن ٿا. وڻ چڱيءَ طرح نڪرندڙ سٽي لوم ۾ چڱو ڀلو ٿئي ٿو. اهو ڳري ڳري مٽيءَ ۾ چڱيءَ طرح نه ڄمندو آهي. مٽي جي بهترين پي ايڇ 5.2 ۽ 7.5 جي وچ ۾ هجڻ گهرجي.

پوک

زهريلو حصو

ميوي جي ٿلهي ۾ موجود يوروشئولز (Urushiols) حساس ماڻهن ۾ رابطي واري ڊرماتائٽس کي متحرڪ ڪري سگهن ٿا. اهو ردعمل انهن ماڻهن ۾ ٿيڻ جو وڌيڪ امڪان آهي، جن کي خاندان، ايناڪارڊياسيائي (Anacardiaceae) جي ٻين ٻوٽن، جهڙوڪ زهريلي اوڪ ۽ زهريلي آئيوي (ivy)، جيڪي آمريڪا ۾ وڏي پيماني تي ڦهليل آهن، کان حساس اهن.

هن جي ڪاٺ پڻ ڪجهه فينولڪ مواد پيدا ڪري ٿي جيڪا رابطي واري ڊرماتائٽس جو سبب ٿي سگهي ٿي.

استعمال

وڻ پنهنجي لٺ جي بجاءِ پنهنجي ميوي لاءِ وڌيڪ مشهور آهي. تنهن هوندي به، انب جي وڻن کي لٺ ۾ تبديل ڪري سگهجي ٿو جڏهن انهن جي ميوي واري عمر ختم ٿي ويندي آهي. انب جي ڪاٺ کي فنگس ۽ جيت کان نقصان پهتن جو خطرو رهندو آهي. انب جي ڪاٺ کي موسيقي جي اوزارن، جهڙوڪ، ڍول، چنگ، يوڪوليس وغيره، پلائيووڊ ۽ گهٽ قيمت واري فرنيچر لاءِ استعمال ڪيو ويندو آهي. وڻ جي ڇل هڪ پيلو رنگ پيدا ڪرڻ لاء استعمال ڪي ويندي آهي.

ثقافت

آم ڀارت، پاڪستان ۽ فلپائن جو قومي ميوو آهي ۽ بنگلاديش جو قومي وڻ آهي.

گيلري

پڻ ڏسو

باب:وڻ

انب

ٻاهريان ڳنڍڻا

سانچو:Commons inline
سانچو:Wikispecies inline
سانچو:Cookbook inline
Crop of the Day: Mango, Mangifera indica has a list of helpful resources about this species.

سانچو:Mangoes سانچو:Anacardiaceae genera سانچو:Taxonbar

حوالا

↑ Ganesan, S.K (2021). "Mangifera indica". IUCN Red List of Threatened Species 2021: e.T31389A67735735. doi:10.2305/IUCN.UK.2021-2.RLTS.T31389A67735735.en. https://www.iucnredlist.org/species/31389/67735735. Retrieved 19 November 2021.
↑ "Mangifera". Plants of the World Online. Royal Botanic Gardens, Kew. حاصل ڪيل 8 May 2020.
↑ "Agroforestree Species profile". apps.worldagroforestry.org. حاصل ڪيل 2024-09-04.
↑ Morton, Julia F. "Mango (Mangifera indica L.)". In: Fruits of Warm Climates; New Crop Resource Online Program, Center for New Crops and Plant Products, Purdue University. صفحا. 221–239. حاصل ڪيل 24 December 2021.
↑ "Mango". reNature. وقت 24 July 2024 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل.
↑ Liang, Q.; Pan, H.; He, X.; Wang, S.; Hou, Y.; Xiao, H.; Xu, G.; Yi, R. et al. (2024). "Population structure and genetic diversity of mango (Mangifera indica L.) germplasm resources as revealed by single-nucleotide polymorphism markers". Frontiers in Plant Science 15: 1328126. doi:10.3389/fpls.2024.1328126. PMID 39022611.

[iucn_status_19_November_2021-1] Ganesan, S.K (2021). "Mangifera indica". IUCN Red List of Threatened Species 2021: e.T31389A67735735. doi:10.2305/IUCN.UK.2021-2.RLTS.T31389A67735735.en. https://www.iucnredlist.org/species/31389/67735735. Retrieved 19 November 2021.

[POWO-2] "Mangifera". Plants of the World Online. Royal Botanic Gardens, Kew. حاصل ڪيل 8 May 2020.

[3] "Agroforestree Species profile". apps.worldagroforestry.org. حاصل ڪيل 2024-09-04.

[morton-4] Morton, Julia F. "Mango (Mangifera indica L.)". In: Fruits of Warm Climates; New Crop Resource Online Program, Center for New Crops and Plant Products, Purdue University. صفحا. 221–239. حاصل ڪيل 24 December 2021.

[5] "Mango". reNature. وقت 24 July 2024 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل.

[6] Liang, Q.; Pan, H.; He, X.; Wang, S.; Hou, Y.; Xiao, H.; Xu, G.; Yi, R. et al. (2024). "Population structure and genetic diversity of mango (Mangifera indica L.) germplasm resources as revealed by single-nucleotide polymorphism markers". Frontiers in Plant Science 15: 1328126. doi:10.3389/fpls.2024.1328126. PMID 39022611.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]