مواد ڏانھن هلو

اتر قطب

کليل ڄاڻ چيڪلي، وڪيپيڊيا مان
هڪ ازیموتل پروجئڪشن آرڪٽڪ سمنڊ ۽ اتر قطب ڏيکاريندي. نقشو پڻ 75 متوازي اتر ۽ 60 متوازي اتر ڏيکاري ٿو.
جيوگرافڪ اتر قطب تي سمنڊ جي برف تي جرمن-سوئس سفر جي عارضي ريسرچ اسٽيشن. 16 اپريل 1990ع تي لينڊنگ سائيٽ تي °90 اتر تي ڊرلنگ 2.5 ميٽر جي سراسري برف جي ٿلهي ڏيکاري ٿي.
اتر قطب تي هي پريشر ريج اٽڪل 1 ڪلوميٽر ڊگهو آهي، جيڪو ڪيترن سالن جي برف جي ٻن برفاني فلوزن جي وچ ۾ ٺهيل آهي.

اتر قطب (North Pole)، جنهن کي جاگرافيائي اتر قطب، زميني اتر قطب يا 90ھين متوازي اتر پڻ سڏيو ويندو آهي، اتر اڌ گول ۾ اهو نقطو آهي جتي ڌرتيءَ جي گردش جو محور ان جي مٿاڇري سان ملندو آهي. مقناطيسي اتر قطب کان فرق ڪرڻ لاءِ ان کي حقيقي اتر قطب سڏيو ويندو آهي.

اتر قطب تعریف جي لحاظ کان ڌرتيءَ تي اتر ۾ سڀ کان اترین نقطو آهي، جيڪو ڏکڻ قطب ڏانهن متضاد طور تي بيٺل آهي. اتر قطب تي سڀني طرفن کي ڏکڻ طرف اشارو ڪيو؛ ڊگھائي جون سڀئي لائينون اتي گڏ ٿين ٿيون، تنهنڪري ان جي ڊگھائي فاک کي ڪنهن به درجي جي قيمت طور بيان ڪري سگهجي ٿو. اتر قطب تي ڪو به ٽائيم زون مقرر نه ڪيو ويو آهي، تنهنڪري ڪنهن به وقت کي مقامي وقت طور استعمال ڪري سگهجي ٿو. تنگ ويڪرائي ڦاڪ جي دائرن سان گڏ، مخالف ڪلاڪ جي وار اوڀر ۽ ڪلاڪ جي وار اولهه آهي. اتر قطب اتر اڌ گول جي مرڪز ۾ آهي. گرين لينڊ جي اترئين ساحل کان اٽڪل 700 km (430 mi) پري، ويجھي زمين کي عام طور ڪافيڪلوبن ٻيٽ چيو ويندو آهي، جيتوڻيڪ ڪجھه شايد نيم مستقل بجری جا ڪنارا ٿورو ويجهو آهن. ويجھي مستقل طور تي آباد ٿيل جڳھ Alert on Ellesmere Island, Canada آھي، جيڪو قطب کان 817 km (508 mi) جی مفاصلی تی واقع آھي.

جڏهن ته ڏکڻ قطب هڪ براعظمي زميني ماس تي واقع آهي، اتر قطب آرڪٽڪ سمنڊ جي وچ ۾ پاڻي جي وچ ۾ واقع آهي، جيڪي لڳ ڀڳ مستقل طور تي مسلسل منتقل ٿيندڙ سامونڊي برف سان ڍڪيل آهن. اتر قطب تي سمنڊ جي کوٽائي، روسي مير سبمرسيبل طرفان 2007 ۾ 4٬261 m (13٬980 ft) تي [1] ۽ USS Nautilus پاران 1958 ۾ 4٬087 m (13٬409 ft) ماپي وئي آهي. [2] [3] ان ڪري اُتر قطب ( ڏکڻ قطب جي برعڪس ) تي هڪ مستقل اسٽيشن تعمير ڪرڻ غير عملي آهي. بهرحال، سوويت يونين ، ۽ بعد ۾ روس، سال1937ع کان وٺي عام طور تي سالياني بنيادن تي ڪيترائي انسان بردار اسٽيشنون ٺاهيا، جن مان ڪجھ قطب جي مٿان يا تمام ويجهو گذريا آهن. سال 2002ع کان وٺي، روسين جو هڪ گروپ پڻ ساليانو هڪ خانگي بنياد تی بارنيو، قطب جي ويجهو قائم ڪيو آهي. اهو ڪم بهار جي شروعات ۾ ڪجهه هفتن تائين هلندو آهي. 2000ع واري ڏهاڪي ۾ ڪيل مطالعي اڳڪٿي ڪئي ته سال 2016ع کان 21هين صدي جي آخر تائين يا بعد ۾ مختلف وقتن آرڪٽڪ جي برفاني ڇڪتاڻ جي ڪري، [4] [5] اتر قطب شايد موسمي طور تي برف کان خالي ٿي سگهي ٿو.

اتر قطب تائين پهچڻ جون ڪوششون 19ھین صدي جي آخر ۾ شروع ٿيون، جن ۾ ”اترين واري اتر" جو رڪارڊ ڪيترن ئي موقعن تي اڳتي وڌيو ويو. اتر قطب تائين پهچڻ لاءِ پهريون غير تڪراري سفر هو نارج جهاز جو، جنهن 1926ع ۾ 16 ماڻهو سوار هئا، جن ۾ مهم جو اڳواڻ روالڊ امنڊسین به شامل هو. ٽي اڳيون مهمون؛ جن جي اڳواڻي فريڊرڪ ڪڪ (1908، زمين)، رابرٽ پيري (1909، زمين) ۽ رچرڊ اي بائرڊ (1926، فضائي) کیو، هڪ ڀيرو قطب تي پهچڻ جي طور تي پڻ قبول ڪيا ويا. بهرحال، هر صورت ۾ بعد ۾ تجزيي جي ڊيٽا جي تجزيي انهن جي دعوي جي درستگي تي شڪ پيدا ڪيو آهي.

زمين تي اتر قطب تائين پهچندڙ پهرين تصديق ٿيل ماڻهو 1948ع ۾ 24 ماڻهن جي سوويت پارٽي طرفان هئا، جيڪي اليگزينڊر ڪزنيٽسوف جي سيور-2 آرڪٽڪ جي مهم جو حصو هئا، جيڪي قطب ڏانهن پيدل سفر فائنل ڪرڻ کان پهريان قطب ڏانهن جزوي طور تي پرواز ڪيا. اتر قطب تائين پهچڻ لاءِ پهريون مڪمل زميني سفر 1968ع ۾ رالف پليسٽڊ، والٽ پيڊرسن، گيري پِٽزل ۽ جين-لوڪ بمبارڊيئر، سنو موبائيل استعمال ڪندي ۽ هوائي مدد سان ڪيو. [6]

وڌيڪ ڏسو

[سنواريو]

حوالا

[سنواريو]